Wat gebeurt er als Poetin de gaskraan volledig dichtdraait?

De oorlog in Oekraïne heeft de gasprijs fors de hoogte ingejaagd. Maar wat als Rusland beslist om de export van gas volledig of gedeeltelijk te staken? De Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs schuift enkele scenario’s naar voren.

Waarom is dit belangrijk?

Door het militaire conflict in Oekraïne is er heel wat onzekerheid over de Europese energiebevoorrading. 40 procent van de Europese gasvoorraad is immers afkomstig uit Rusland. Die grote afhankelijkheid van Russisch gas heeft de afgelopen weken voor heel wat paniek gezorgd op de markten, met zeer volatiele prijzen als gevolg.

De prijs voor een megawattuur gas op de Nederlandse termijnmarkt – de maatstaf voor gasprijzen in Europa – heeft eerder deze week heel even de recordprijs van 345 euro per megawattuur aangetikt. Op dit moment schommelt de prijs rond 125 euro per megawattuur, wat nog altijd zo’n 635 procent meer is dan een jaar geleden.

De Verenigde Staten hebben intussen beslist om niet langer olie, gas en kolen uit Rusland in te voeren. De Europese Unie wil dan weer de import van Russisch gas tegen het einde van dit jaar met twee derde verminderen. Dat alles om de blootstelling aan eventuele drastische beslissingen van de Russische dictator Vladimir Poetin betreffende de energiebevoorrading te verkleinen.

Verschillende scenario’s

Wat zou er precies gebeuren moest Rusland beslissen om geen aardgas meer uit te voeren? Goldman Sachs heeft drie verschillende scenario’s uitgewerkt.

  • Scenario 1: Er zijn geen verdere verstoringen van de gasbevoorrading, naast de vermindering van de gasstroom die sedert september aan de gang is.
  • Scenario 2: De gasbevoorrading via Oekraïne wordt voor het volledige jaar stopgezet.
  • Scenario 3: Rusland export gedurende het volledige jaar op geen enkele manier gas naar de Europese Unie.

“We gaan er hoe dan ook van uit dat de huidige evolutie (scenario 1 red.) van de gasprijzen een neerwaartse impact zal hebben van 0,6 procentpunten op het bruto binnenlands product (bbp) van de eurozone”, aldus Sven Jari Stehn, hoofdeconoom bij Goldman Sachs. “De impact op het Duitse bbp zal waarschijnlijk uitkomen op -0,9 procentpunten, aangezien dat land in grote mate afhankelijk is van Russisch gas.”

“Indien Rusland beslist om de export van gas naar de Europese Unie volledig stop te zetten, kan dat het bbp van de eurozone met 2,2 procentpunten doen afnemen dit jaar”, klinkt het. “Voor Duitsland gaan we in die situatie uit van een verlies van 3,4 procentpunten.”

Oplopende inflatie

De Amerikaanse bank verwacht ook dat eventuele problemen met de gasbevoorrading de inflatie in de eurozone verder de hoogte kunnen injagen. In het geval dat er geen gas meer naar de Europese Unie stroomt via de Oekraïense pijpleidingen voorspelt Goldman Sachs dat de oplopende gasprijzen de inflatie in december 2022 een extra boost van 0,7 procentpunt zal geven.

“Als de gasprijzen verder stijgen doordat alle gaspijpleidingen uit Rusland worden stilgelegd, kan onze prognose voor de nominale inflatie tot 1,3 procentpunt hoger uitkomen”, aldus Sthen.

Strategen van het analysebedrijf BCA Research zijn ervan overtuigd dat Rusland de gaskraan niet volledig zal dichtdraaien. “Gezien de Russische afhankelijkheid van de export naar Europa en de steeds kleiner wordende inkomstenbronnen elders als gevolg van de reeks internationale sancties, is een volledige stopzetting van de gasleveringen heel onwaarschijnlijk”, stond er woensdag in een onderzoeksnota van het bedrijf.

(fjc)

Meer