Ogenschijnlijk hebben ze niets met elkaar te maken. Het is zelfs zo dat Elon Musk beslist heeft om de grote tegenstander van Donald Trump, Ron DeSantis te steunen in de volgende Amerikaanse verkiezingen. Beiden hebben wel ontdekt wat de beste manier is om permanent in de belangstelling te staan: shockeren en permanent nieuwe relletjes doen ontstaan. Hoewel je als burger nog altijd verontwaardigd zou moeten zijn, gaat de nieuwscyclus zo hard dat je de laatste leugen alweer vergeten bent. Welkom in de wereld van te veel nieuws waar manipulatoren dankbaar gebruik van maken.

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Dat was altijd het adagio. Je bouwt voorzichtig een imago op en tracht bewust na te denken hoe je je als politicus of bedrijfsleider profileert op alle mediaplatformen.

Donald Trump is echter de manipulator par excellence die een nieuwe techniek heeft ontdekt: bestook de media met zoveel onwaarheden, brutale quotes over tegenstanders en  roddels dat elke serieus denkend mens het opgeeft om hier nog op te reageren. 

Het inzicht dat te veel nieuws werkt, is vandaag het mantra voor populisten. Donald Trump en Boris Johnson kennen deze mantra maar al te goed. Door de hele tijd ZELF nieuws te creëren, slaagt niemand er nog in om de prioriteiten te definiëren en het debat te bepalen. 

Zij bepalen waarover de media rapporteren en niet de oppositie of andere belangengroepen. Boris Johnson heeft het zelfs duidelijk uitgelegd. Hij stelde zonder enige gêne dat hij een nieuwe strategie had: “I will make so many gaffes that nobody knows anymore on which one to concentrate.” 

Als ze niet zo incompetent hun land hadden bestierd, hadden ze nog zeker aan de macht geweest want deze techniek werkt vandaag zeer goed in de democratieën, met de permanente behoefte aan nieuws voor de 24/7 media. De Hongaar Viktor Orban laat zien dat als je de media elke dag shockeert, maar wel enigszins competent het land leidt, je wel aan de macht kan blijven. 

Dat geldt ook voor Israël, waar Benjamin Netanyahu met een ultrarechtse coalitie het land leidt, en waar ook elke dag nieuws wordt gemaakt, hoe shockerender, hoe beter.

Dit heeft trouwens helemaal niet met links of rechts te maken. Zuid-Amerikaanse dictators zoals Nicolas Maduro, die zich naar eigen zeggen beroepen op het socialisme, gedragen zich op dezelfde manier.

De dubbele standaard

En daar sluit nu ook het industriële genie Elon Musk bij aan. Met Twitter had hij al zijn eigen megafoon en nu vindt hij er niets beter op dan om permanent te provoceren. 

Hij is hele goede vriendjes met de Chinezen, waartegen hij niet durft te reageren en slaafs de Communistische Partij gehoorzaamt. Altijd in strak maatpak als hij daar moet zijn, bedelend voor een gesprek op het hoogste niveau. 

In het vrije Westen hangt hij tegelijkertijd de stoere cowboy uit en treedt hij de grondbeginselen van onze democratie met de voeten. “I’ll tweet what i want even if it loses me money” roept hij.

Hij is beheerder van het grootste mediaplatform en kiest permanent kamp, zoals nu ook weer met zijn keuze voor Ron DeSantis. Een praktijk die hij heeft overgenomen van Rupert Murdoch, die hetzelfde doet met Fox News en recent grote boetes moest ophoesten omdat de zender zoveel leugens verspreidt.

Het is toch curieus dat elke mediavraag over Twitter wordt beantwoord met een emoji in de vorm van uitwerpselen. 

En ook George Soros moet eraan geloven

Enkele weken haalde hij in zijn hoofd om ook George Soros te beschuldigen, die eigenhandig de beschaving, dixit Musk, zou onderuithalen. De aanval was zo verregaand dat zelfs de Israëlische media, die niet echt fan zijn van de in Hongarije geboren valutahandelaar, schreven dat” ze vandaag allemaal zelf Soros zijn”. Iedereen die niet akkoord gaat, wordt de mantel uitgeveegd op een zodanig grove manier dat het eigenlijk allemaal normaal wordt.

Voor deze brutale, op niets gebaseerde aanvallen op Soros heeft hij zich finaal geëxcuseerd, de eerste keer voor zover we weten.

Bent u nog geshockeerd?

“Comfortably numb” zong Pink Floyd al vele jaren geleden in het meesterwerk ’The Wall’. Dat is wat we zijn geworden tegen populisten zoals Trump en Musk. Ze gebruiken de media om de hele tijd controverses te lanceren waar we na verloop van tijd apathisch voor worden.

Xavier Verellen is auteur en mede-eigenaar van QelviQ Personal Sommelier.