De Amerikaanse president Joe Biden heeft dinsdag via een videocall gesproken met de Russische president Vladimir Poetin. Aanleiding voor dat gesprek waren de oplopende spanningen aan de grens tussen Rusland en Oekraïne. Er wordt gevreesd dat Poetin plannen heeft om het land binnen te vallen. De Russische president herhaalde dinsdag dat hij zich blijft kanten tegen een toetreding van Oekraïne tot de NAVO.
Oekraïne maakt zich zorgen over de militaire activiteiten aan de grens met Rusland. De afgelopen weken zijn er verschillende beelden opgedoken waarop duidelijk te zien is hoe Rusland militair materieel naar de grens met Oekraïne verhuist. Volgens Oekraïne zouden er er meer dan 94.000 Russische troepen zich in de buurt van de Oekraïense grenzen hebben opgesteld.
De rode lijnen
Biden heeft daarom met Poetin gebeld dinsdag. Tijdens dat gesprek hadden de presidenten het over de militaire acties van Rusland. Woordvoerders zeiden achteraf dat de twee hebben gehamerd op de zogenaamde “rode lijnen”, een benaming voor waar volgens hen de grenzen liggen in de crisisdreiging rond Oekraïne.
Daarbij kwam de toetreding van Oekraïne tot de NAVO ter sprake. Poetin blijft zich daar tegen kanten. Hij wil koste wat het kost vermijden dat opnieuw een Oost-Europees land toetreedt tot de alliantie. Na afloop van de Koude Oorlog, vanaf de jaren 1990, hebben heel wat voormalige communistische landen, waaronder Hongarije en Tsjechië, zich aangesloten bij de NAVO.
Poetin wil niet dat de NAVO nog dichter in de buurt komt van Rusland. “Poetin heeft keer op keer gezegd dat Oekraïne cultureel en historisch gezien deel uitmaakt van Rusland. De geschiedenis van Oekraïne is gecompliceerd, maar voor Poetin en andere Russen zou Rusland Oekraïne moeten opnemen”, zei Mary Ellen O’Connell, een professor aan de Universiteit van Notre Dame, in een reactie aan CNBC.
“Poetin wil op zijn minst niet dat Oekraïne zich nog meer van Rusland afscheidt door toe te treden tot westerse instellingen zoals de NAVO of de Europese Unie”, voegde O’Connell eraan toe.
Sancties tegen Rusland
In een Kremlin-verslag over het gesprek staat te lezen dat Poetin benadrukte dat de NAVO verantwoordelijk is voor de escalatie van de spanningen aan de grenzen van Rusland. Voorts zei hij dat de dertig leden van de alliantie legers aan het opbouwen zijn in de landen die grenzen aan Rusland.
Lid of geen lid van de NAVO, de Verenigde Staten dreigen met economische en politieke tegenmaatregelen als Poetin Oekraïne binnenvalt. O’Connell verwacht dat die maatregelen zwaarder zullen dan wanneer Rusland de Krim annexeerde in 2014. “Poetin weet dat een invasie waarschijnlijk heftig Oekraïens militair verzet zal uitlokken. De wereldwijde reactie op zo’n brutale daad van agressie zou waarschijnlijk nog duurder zijn dan de invasie van de Krim”, aldus de professor.
(lb)