De financiële markten hebben enkele turbulente handelsdagen achter de rug. Bezorgdheden over het faillissement van Silicon Valley Bank en Signature Bank duwden de aandelenmarkten, en in het bijzonder de bankaandelen, diep in het rood. Een herhaling van de bankencrisis uit 2008 leek niet veraf. Toch mogen we huidige bankencrisis niet zomaar vergelijken met de teloorgang van Lehman Brothers.
Waarom het faillissement van Silicon Valley Bank en Signature Bank waarschijnlijk niet zal leiden tot een Lehman Brothers-situatie
Waarom is dit belangrijk?
Het verstrakkende geldbeleid van de centrale banken resulteert doorgaans in meer rente-opbrengsten voor de banken. Maar voor sommige spelers, die veel (staats)obligaties in hun portefeuille hebben, is de stijgende rente ook slecht nieuws. De waarde van dat staatspapier daalt door de stijgende rente, waardoor ze die met verlies moeten verkopen als ze cash nodig hebben. Dat is wat Silicon Valley Bank, en in navolging daarvan Signature Bank, kopje onder duwde.In het nieuws: De angst voor een nieuwe financiële crisis zat er de voorbije dagen goed in bij de beleggers. Na het faillissement van Silicon Valley Bank en Signature Bank doken begin deze week tal van andere regionale banken de dieperik in. Koersverliezen met dubbele cijfers waren geen uitzondering.
- De Amerikaanse president Joe Biden probeerde maandag de gemoederen te bedaren door te zeggen dat al het spaargeld wordt beschermd. Uiteindelijk was de rust dinsdag ietwat teruggekeerd op de beurzen. De regionale banken, waaronder First Republic Bank en Western Alliance Bancorporation, lieten dinsdag een herstelbeweging zien, maar kleuren nog altijd rood in vergelijking met een week geleden.
- Ook de grootbanken bleven niet gespaard. Die blijven zich overigens in woelig vaarwater bevinden. Na een bescheiden heropleving dinsdag, kleuren de Europese financiële instellingen vandaag opnieuw bloedrood. KBC noteerde bijvoorbeeld ’s middags 4,7 procent in de min. In Frankrijk zag BNP Paribas het verlies oplopen tot 8,4 procent.
- Ook in de VS staan de banken allesbehalve een aangename handelsdag te wachten. Voorbeurs noteren de bankaandelen in de min.
Geen Lehman Brothers
Déjà Vu: De gebeurtenissen van de voorbije dagen riepen bij veel beleggers herinneringen op aan 2008, toen het faillissement van Lehmann Brother talloze banken wereldwijd in de problemen bracht. “Dit is geen Lehman Brothers-situatie”, zegt Neil Shearing, econoom bij Capital Economics, tegenover het persagentschap Bloomberg. “Als deze crisis morgen zou eindigen, zal het niet de gebeurtenis zijn die de Amerikaanse economie in een recessie doet belanden.” Hoe verschilt de huidige crisis met die van vijftien jaar geleden?
- Om te beginnen waren Silicon Valley Bank en Signature Bank voornamelijk actief in één sector, namelijk de techsector. De techbedrijven hebben door de coronapandemie en het lagerentebeleid van de Federal Reserve enkele boerenjaren achter de rug, maar nu is de situatie helemaal gekeerd. Dat heeft de voorbije maanden geleid tot tienduizenden ontslagen in die sector. Zo heeft Meta eerder deze week bijvoorbeeld een tweede ontslagronde aangekondigd. Door hun blootstelling aan de techindustrie kregen ook de twee financiële instellingen rake klappen.
- Daarnaast hebben die twee banken de voorbije jaren massaal langlopende staatsobligaties opgekocht met de overtollige spaardeposito’s. Dat leek toen geen slecht idee omdat de Federal Reserve tijdens de gezondheidscrisis aangaf dat er niet snel een einde zou komen aan het soepele geldbeleid. Maar een plotse heropleving van de inflatie gooide roet in het eten. Al heeft Jerome Powell, voorzitter van de centrale bank, toen nog een tijdje volgehouden dat de geldontwaarding tijdelijk was. Dat heeft er mee toe geleid dat de Fed plots zeer hard aan de handrem moest trekken.
- Bij deze bankencrisis grepen de Federal Reserve en de Amerikaanse centrale bank meteen in. Zoals we hierboven al schreven kondigde Biden aan dat al het spaargeld beschermd is. Ook de deposito’s die niet verzekerd worden door het Amerikaanse depositogarantiestelsel (tot 250.000 dollar).
- In een apart bericht kondigde de Federal Reserve aan een speciaal steunmechanisme op te zetten. Banken die te maken krijgen met een dreigend gebrek aan cash kunnen daar kortlopende leningen krijgen.
- Belangrijk: Biden gaf wel aan dat het niet om een bail-out ging. “Beleggers namen bewust een risico en toen het risico niets opleverde, verloren de investeerders hun geld. Zo werkt het kapitalisme”, aldus de president.
- Tot slot gelden er nu meer strikte regels voor de banken. “We hebben belangrijke lessen geleerd uit de crisis van 2008”, zei Yves Leterme, die premier was van België tijdens de financiële crisis, onlangs in een gesprek met The Morning Drive van Business AM. “Denk bijvoorbeeld aan de regels met betrekking tot solvabiliteit en liquiditeit.”
- “SVB kon weliswaar aan de strenge liquiditeitsregels ontsnappen doordat het balanstotaal minder dan 250 miljard dollar bedroeg”, merkt Rudi Vander Vennet, professor financiële economie van de UGent, op tegenover Trends.
- Verschillende Amerikaanse media, waaronder Financial Times, melden wel dat de Federal Reserve onderzoekt of er ook geen strengere regels moeten komen voor de middelgrote banken. Denk bijvoorbeeld aan striktere kapitaal- en liquiditeitsvereisten. De VS tellen meer dan twintig middelgrote financiële instellingen.
Toch enkele bezorgdheden
Vooruitblik: De voormalige Fed-econoom Julia Coronado stelt zich de vraag wat de impact van de crisis zal zijn op de pensioenfondsen, verzekeraars en andere institutionele beleggers die de afgelopen jaren een almaar groter deel van hun geld in private equityfondsen hebben gestoken. Die hebben op hun beurt zwaar geïnvesteerd in de technologiesector. “We weten niet wat er onder de motorkap zit”, zegt ze tegenover Bloomberg. “Ik heb er geen vertrouwen in en we dansen al op de rand van de financiële stabiliteit.”
(mah)
