De verdwijning van Jamal Khashoggi en de sancties die daar op kunnen volgen, zouden volgens Al-Arabya de Saoedi’s kunnen dwingen ‘het oliewapen’ in te zetten.
In een opgemerkt opiniestuk dat zondag op de website Al-Arabya verscheen, legde de de directeur van de officiële Saoedische nieuwszender uit dat indien het Westen plannen had om Saoedi-Arabië te straffen voor de verdwijning van Washington Post-journalist Jamal Khashoggi, zijn land wel eens ‘het oliewapen’ zou kunnen inzetten.
“De waarheid is dat indien Washington sancties neemt tegen Riyadh, het zijn eigen economie zal vernietigen, zelfs indien het denkt enkel Riyadh pijn te doen,” schreef Turki Aldakhil. Volgens hem zou kroonprins Mohammed bin Salman in dat geval een reductie van de olieproductie overwegen, die prijzen van 80 dollar naar 400 dollar per vat zou katapulteren en de wereld tot stilstand zouden brengen.
© EPA
Maar de geschiedenis leert ons dat het oliewapen niet werkt en dat het net daarom onwaarschijnlijk is dat Saoedi-Arabië het inzet in het geschil.
De les van 1973
In 1973 zetten de Saoedi’s en hun OPEC-bondgenoten het oliewapen in om de Amerikaanse steun aan Israël te bestraffen. Ze verhoogden de olieprijs met 70% en verminderden de olieproductie elke maand met 5%, zodat de prijs per vat explosief steeg. Dat bracht de Saoedi’s op korte termijn een pak geld op. Maar de crisis veroorzaakte een globale recessie, die de Saoedi’s en de OPEC enorme imagoschade toebracht. De wereld zou daarna ook pas echt werk maken van de zoektocht naar alternatieve energieën. In 1974 werd de actie dan ook afgeblazen.
Ook nu zouden de Saoedi’s op korte termijn uiteraard meer inkomsten kunnen halen uit een prijsstijging, dan het verlies dat de omzetdaling zou veroorzaken. Maar stijgende prijzen zouden de wereldeconomie en de consumptie hard treffen, met een globale recessie als gevolg, die op haar beurt binnen het jaar de oliemarkten in gevaar zou brengen.
Oliemarkt is globaal, niet regionaal
Verder kan zo’n oliewapen niet worden ingezet tegen specifieke landen omdat de oliemarkt globaal en niet regionaal geïntegreerd is. Indien men een klein aantal landen zou willen straffen, gaan de olieprijzen voor alle consumenten hoger.
Het olie-wapen inzetten om druk uit te oefenen op de VS zou automatisch hogere kosten met zich meebrengen in China en India, de grootste en snelst groeiende olie-importeurs en de meest cruciale economische markten voor de toekomst.
Saoedi-Arabië, uw betrouwbare olieleverancier?
Saoedi-Arabië heeft de voorbije jaren geïnvesteerd in zijn status van ‘betrouwbare olieleverancier’. Elke poging om het oliewapen in te zetten zou die zorgvuldig opgebouwde reputatie vernietigen. Klanten voor Saoedische olie zouden zich dan tot Iran, Rusland en de Verenigde Staten wenden en hun relatie met het koninkrijk herbekijken.
Ook zouden stijgende olieprijzen de focus op het brandstofverbruik van voertuigen vergroten, wat tot een snellere overschakeling naar elektrische voertuigen zou leiden.
Ten slotte vertrouwt blijft Saoedi-Arabië zwaar afhankelijk van de Verenigde Staten voor de eigen veiligheid. Het is dan ook ondenkbaar dat de Saoedi’s het oliewapen kunnen inzetten zonder dat de Amerikaans-Saoedische [militaire] alliantie op haar grondvesten davert, met alle gevolgen van dien voor de regionale veiligheid van het koninkrijk.
© Getty Images