Als eerste grote westerse bank trekt Goldman Sachs zich terug uit Rusland omwille van de oorlog in Oekraïne. Daarmee neemt de grootbank alvast het voortouw voor de rest. Ze zal zeker en vast gevolgd worden door andere banken, meer dan 300 grote bedrijven vertrokken namelijk al uit Rusland.

Een woordvoerder van de reus uit Wall Street kondigde donderdag aan dat de bank “een einde brengt aan haar activiteiten in Rusland, conform met de wettelijke vereisten.” 

Europese banken zijn meer kwetsbaar

Goldman Sachs zet zo de poort open voor andere banken om het land te verlaten. Maar de internationale banken hebben voor 121 miljard dollar aan vorderingen in Rusland. De Europese banken zijn kwetsbaarder dan de Amerikaanse, met respectievelijk 84 miljard tegenover 14,7 miljard dollar. Goldman Sachs zelf heeft een kredietrisico van 650 miljoen dollar in Rusland. 

Vooral de Franse banken zijn bijzonder kwetsbaar. De Société Générale, die vorige week aankondigde de internationale sancties te zullen toepassen, zegt zelf voor 21 miljard dollar blootgesteld te zijn. Bij BNP Paribas gaat het om zo’n 3 miljard dollar, Credit Suisse 1 miljard dollar en Deutsche Bank 1,5 miljard dollar. Bij de Italiaanse bank UniCredit staan de meeste onbetaalde schulden; zij heeft nog een tegoed van 8,1 miljard dollar. 

De drie grote ratingbureaus hebben verklaard dat Rusland op het punt staat zijn staatsschuld niet in te lossen. Moskou heeft gezworen vergeldingsmaatregelen te nemen tegen de sancties, en sommige banken hebben zich al openlijk zorgen gemaakt dat hun activa door het Kremlin in beslag kunnen worden genomen – of zelfs genationaliseerd.

De ECB stelt gerust

Zoiets zou een hevige tol zijn om te betalen, maar vormt geen systematisch probleem die ons in een nieuwe financiële crisis zou sleuren. Het grootste deel van de Europese banken heeft al laten weten dat ze over voldoende middelen beschikken om de meest pessimistische scenario’s te kunnen trotseren. Wat de Amerikaanse banken betreft, is 14 miljard dollar slechts een kleinigheid.

“Rusland is vooral belangrijk wat de energiemarkten en primaire grondstoffen betreft, maar wanneer de blootstelling aan de Europese financiële markten ter sprake komt, is Rusland niet echt relevant”, zegt Luis de Guindos, vicepresident van de Europese Centrale Bank.

“De beperkingen en spanningen die we nu meemaken zijn niks in vergelijking met wat we tijdens de pandemie hebben beleefd”, zei de Guindos nog.

Nationalisering op komst?

Meer dan 300 grote bedrijven hebben Rusland ondertussen al verlaten. Coca-Cola, McDonald’s en Pepsico zijn enkele van de laatste mastodonten die besloten hebben niet meer in Rusland te werken.

Zoals eerder vermeld, heeft Rusland alvast laten weten de vermogens van de westerse bedrijven in beslag te kunnen nemen, het land wil zo represailles nemen in deze “economische oorlog”.

“We moeten vastberaden optreden tegen de bedrijven die hun productie sluiten”, zei Poetin in een video die door het Kremlin werd verspreid op de Russische staatsmedia. “Het is daarom nodig (…) om een extern beheer in te voeren, en daarna de bedrijven over te dragen aan partijen die wel willen werken.”

Met andere woorden: als de bedrijven het schip verlaten, zal Rusland hen nationaliseren. Zo ver is het nog niet gekomen. Voorlopig hebben de ondernemingen hun activiteiten wel stilgelegd, maar ze hebben het personeel nog niet ontslagen, in sommige gevallen worden de lonen zelfs nog uitgekeerd.

In het slechtste scenario weten de westerse bedrijven echter wat hen te wachten staat.

(lp/mah)