Op de Salomonseilanden heerst al drie dagen chaos. De regering heeft hulp gevraagd aan Australische troepen om orde te brengen in de hoofdstad. De onrust is te wijten aan de binnenlandse politiek in deze eilandstaat in de Stille Oceaan, maar ook aan de betrekkingen met China en Taiwan. Zozeer zelfs dat de premier spreekt over buitenlandse inmenging.
De afgelopen dagen werden de Salomonseilanden, een soevereine staat in de Stille Oceaan ten zuidoosten van Papoea-Nieuw-Guinea, geteisterd door onrust en rellen. De hoofdstad Honiara kampt sinds woensdag met onlusten onder de burgerbevolking. Met demonstraties, plunderingen en brandstichtingen als gevolg. Duizenden demonstranten gingen de straat op om het aftreden van premier Manasseh Sogavare te eisen en verzamelden zich voor zijn woning, ondanks het feit dat er een uitgaansverbod van kracht was.
Vrijdag kondigde Australië aan dat het – op verzoek van premier Sogavare – zijn speciale politiemacht, legertroepen en een groep diplomaten naar het land zouden sturen om de situatie te de-escaleren.
Plunderingen en avondklok
De gouverneur-generaal van het eiland, David Vunagi, heeft een tweede uitgaansverbod afgekondigd van 19.00 uur tot 6.00 uur. Het verbod gaat vanaf vrijdagavond in, zonder einddatum, aangezien het geweld in de hoofdstad weer oplaait. De centrale regering heeft alle ambtenaren geadviseerd thuis te blijven en heeft het personeel aangemoedigd om voedselvoorraden in te slaan “in verband met de onzekerheid van de huidige situatie”.
Plaatselijke correspondenten melden massale plunderingen van winkels, waarbij plunderaars soms gewapend zijn met machetes. In de hoofdstad is het geweld vooral geconcentreerd in het voormalige Chinatown, waar hevige branden woeden. De Australische politie probeert sinds vrijdagochtend plaatselijke tijd het gebied weer onder controle te krijgen.
Het geweld is uitgelokt door zowel interne kwesties op de Salomonseilanden als geopolitieke kwesties, aangezien de bevolking op scherp wordt gezet door beperkende maatregelen. De demonstranten eisen zelfbeschikkingsrecht voor de bevolking van de provincie Malaita, een van de grootste eilanden van de archipel. Daarnaast vragen ze dat de overheid zijn beloofde economisch herstelplan hervat.
Schaduw van conflict tussen China en Taiwan
Het internationale beleid van de centrale regering wekt ook de woede op van de bevolking van de Salomonseilanden. De provincie Malaita verzette zich tegen het besluit van de centrale regering van de Salomonseilanden om de diplomatieke banden met Taiwan te verbreken en een formele relatie aan te knopen met de Volksrepubliek China.
De regering wil dit besluit niet terugdraaien en beschuldigt buitenlandse overheden ervan de onrust in de archipel te hebben veroorzaakt. “Ik heb medelijden met mijn volk in Malaita omdat zij opzettelijk met leugens zijn gevoed”, zegt eerste minister Manasseh Sogavare. “Dezelfde landen die nu invloed uitoefenen op Malaita, willen geen banden met de Volksrepubliek China. Zij ontmoedigen de Salomonseilanden om diplomatieke betrekkingen aan te knopen en zich te houden aan het internationaal recht en de VN-resolutie.”
De groeiende spanningen tussen Taipei en Peking slaan regelmatig over naar andere landen in de Stille Oceaan, met één cruciale vraag: welk China moet als soeverein land worden erkend? De meerderheid van de landen in de wereld heeft gekozen voor de communistische Volksrepubliek China boven het laatste bastion van het nationalistische regime, dat inmiddels democratisch is geworden. Slechts vijftien landen onderhouden officiële diplomatieke banden met Taiwan.
De laatste twee die Taipei verruilden voor Peking waren de Salomonseilanden en Kiribati, in september 2019. Taiwan klampt zich dus vast aan een piepklein land om een beetje internationale erkenning te krijgen, vooral nu de spanningen oplopen aan weerszijden van de zeestraat die hen scheidt. Tegelijkertijd ontkent Taiwan elke verdenking van betrokkenheid in de onlusten op de Salomonseilanden.
(lp, am)