De krapte aan STEM-profielen is een structureel probleem dat ons groeipotentieel bedreigt. Temeer omdat ons grote transformaties te wachten staan op het vlak van digitalisering, klimaat en energie.

De krapte op de arbeidsmarkt slaat harder om zich heen dan ooit tevoren. Nooit eerder was het aantal vacatures bij VDAB hoger, maar liefst 34.000 in juni 2021. Ondertussen staan er 190 beroepen op de knelpuntberoepenlijst van VDAB, veelal voor technisch geschoold personeel. Naast levenslang leren en activering kijken we naar het onderwijs voor oplossingen. 

Daar is nog veel werk aan de winkel want de instroom aan STEM-profielen uit het onderwijs blijft erg laag. Slechts 19 procent van uitgereikte diploma’s in het Vlaamse hoger onderwijs zijn diploma’s in wiskunde, wetenschappen en technologie. In 2018 ging het om 35 procent van de diploma’s bij mannen en slechts 8 procent van de diploma’s bij vrouwen. 

Weinig aantrekkelijk

In het secundair onderwijs blijft het technisch en beroepsonderwijs te weinig aantrekkelijk. Volgens de laatste STEM-monitor is er bijna geen stijging van het aantal STEM-leerlingen in TSO en zelfs een daling in BSO. Nochtans blijkt uit het Schoolverlatersrapport van VDAB dat STEM-profielen het goed doen op de arbeidsmarkt.

We moeten dus dringend werk maken van een echte STEM-strategie, inclusief een STEM-centrum dat versnippering moet tegengaan, succesvolle projecten opschalen en vooral meer impact moet genereren. De studieoriëntering moet beter onderbouwd worden en moet meer rekening houden met opportuniteiten op de arbeidsmarkt. 

10.000 duale leerlingen

Tot slot moeten we blijven inzetten op duaal leren en gaan voor minstens 10.000 duale leerlingen per jaar tegen 2030. Dat kan door een minder versnipperd onderwijsaanbod, meer flexibiliteit voor duale TSO-opleidingen, een duidelijk alternatief voor de doelgroep die vandaag niet in duaal leren past en een gerichte financiering die de geleverde inspanningen weerspiegelt.

De auteur Jonas De Raeve is Senior Adviseur Onderwijs bij Voka