Er zijn nog een pak horden te nemen voor cryptomunten algemeen aanvaard en gebruikt worden. Eén vrees waarmee (vooral) particuliere beleggers kampen: zal de industrie niet in de wieg doodgeknepen worden door de regeldrift van overheden wereldwijd? Om de zaken eens op een rijtje te zetten had Business AM een gesprek met fiscaal advocaat Thomas Spaas – kenner van en gespecialiseerd in de crypto-industrie, verwoed Twitteraar, Antwerpenaar. We keken naar verleden, heden en toekomst van crypto-regulering. Derde (en laatste) deel: de toekomst.
Het hoofdstuk Europa kwam in het vorige deel van de interviewreeks al uitgebreid aan bod. Toch kan het niet kwaad om nog eens bij de Europese bureaucratie en haar opbod van sturingsplannen stil te staan. Het verleden kan ons immers altijd iets leren over de toekomst.
Op 24 september 2020 publiceerde de Europese Commissie haar voorstel voor een “verordening betreffende markten voor crypto-activa” (MiCA). Wat moeten we daarvan verwachten?
Thomas Spaas: “Dus je hebt de MiCA, die gaat over de regulering van financiële instrumenten. En daarmee willen ze tegengaan wat in 2017 en 2018 uit de hand is gelopen (toen crashte de Bitcoin ongelooflijk hard; in 2017 was er een enorme boom, in 2018 daalde BTC in één maand 65 procent in waarde, red.). Al die bedrijven, al dan niet louche, die in plaats van gewone aandelen uit te geven, hetzelfde deden maar met tokens, en zo zonder veel regulering veel geld ophaalden – daarvoor dient MiCA. Dus: dat wil MiCA tegengaan. Ze willen eigenlijk zeggen: als je token in alle aspecten lijkt op een aandeel of een obligatie, dan ben je aan dezelfde regels onderworpen als wanneer je zo’n klassieke effecten zou uitgeven. Maar ook stablecoins zouden onder de MiCa vallen.”
Dat voorstel van kader is eind vorig jaar gepubliceerd. Maar het gaat dus over iets wat in 2017 en 2018 gebeurd is: het uiteenspatten van de ICO-bubbel (initial coin offering, red.). Dus… de Europese instellingen lopen achter de feiten aan?
“Waarom ze achter de feiten aanlopen, laat ik in het midden. Maar dat doen ze wel degelijk. Want ze zitten nu nog aan die ontwikkeling van MiCA, die over drie, vier jaar klaar is. Tegen dan zijn de geesten weer veel verder geëvolueerd. En die regulering, ja, die kan bepaalde dingen compleet onmogelijk te maken. En anderzijds dingen die dan toch meer toezicht zouden kunnen gebruiken, die dreigen dan weer te ontsnappen.”
“Telkens als er zo’n rapport gepubliceerd wordt, moeten trouwens alle instanties nog eens hun zegje doen. Als dat leidt tot diverse perspectieven, des te beter. Maar ik heb de indruk dat alle instanties het nogal eenzijdig bekijken, met steevast als conclusie: de EU moet meer doen, meer regelen.”
Liggen cliënten van u ’s nachts wakker van regulering?
“Ja, maar vooral praktisch. Als klanten ergens mee bezig zijn, dan is het anti-witwas. Dat wil dus zeggen dat ze moeten aantonen aan de bank, dat is waarmee ik mensen help, dat de oorsprong van hun inkomsten zuiver is. En dat er geen sprake is van ontdoken belastingen. Dat zijn de twee dingen. Ik help daar mensen hun dossier in orde te brengen op de correcte manier. Analyse, aantonen bron van dingen, enzovoort. En als er belasting betaald moet worden, dan moet die betaald worden. Anders zal de bank weigeren om mensen als klant te aanvaarden. Voilà. Dus dat is één ding wat ik doe. En het andere is natuurlijk bedrijven die met crypto bezig zijn. En die willen dan weer weten: wat moeten wij doen qua anti-witwas? Dat zijn de twee kanten van de anti-witwas, als klant en als bedrijf. Daar zijn de meesten mee bezig.”
“’Blockchain ja, crypto nee’ betekent niks”
Je hoort soms mensen zeggen: blockchain ja, crypto nee. Kan er nog een scenario komen waarin ze de munten kapot reguleren, maar de blockchaintechnologie nog verder wordt ontwikkeld en geïmplementeerd?
“Het is een heel populaire illusie, zeker bij beleidmakers, dat ze alleen de leuke dingen van blockchains – wat zij leuk vinden – kunnen pakken, en dat wat ze niet leuk vinden, het aspect van decentralisatie bijvoorbeeld, dat ze dat achterwege kunnen laten. Dus er zijn van die mensen die niet zo goed mee zijn: ‘Bitcoin nee, blockchain ja’, zeggen ze dan. En dan zeg je: ‘Ja, maar hoe dan?’ Oké, hoe dan? ‘Ja, wel blockchain, maar dan gebruiken we het voor de goede dingen.’ En hoe gaan we dat dan gebruiken? Als je dan doorvraagt, zeg je: ‘Ah, je wilt het zo gebruiken. Maar binnen een business heb je helemaal geen blockchain nodig, hè? Toch niet als het de bedoeling is om gecentraliseerd en gecontroleerd alles te doen. Trouwens: dat mag ook hé. Dat heeft ook zijn rol.”
“Blockchain wel en Bitcoin niet: dan moet iemand mij eens voorbeeld geven van hoe dat er uitziet. Dus de voordelen en nadelen van de blockchain of de tokens waarin de speculatie gebeurt, en de blockchains waarmee dan zogenaamd nuttige dingen mee gebeuren… Die kunnen niet zo gemakkelijk gescheiden worden.”
Absurd voorbeeld
“Een mooi absurd voorbeeld : ‘We hebben een blockchain, en dat is een register. Deze blockchain is een register van eigendomsbewijzen, maar je mag hem niet zomaar gebruiken, je moet nog naar de notaris en van alles zelf doen. En dat register houdt gewoon… ‘ Ja, wat is dan de meerwaarde? Ik zie het totaal niet.”
“Of je zegt: kijk, hier hebben we een blockchain. Maar, dit mag enkel als decentraal communicatiemiddel gebruikt worden. Dus : hier is een blockchain, maar al die tokens zijn gewoon berichtjes. Dat zouden ze kunnen gebruiken. Dan een vraag: hoe ga jij vermijden, als jij een blockchain hebt met unieke tokens, dat mensen dat als geld gaan gebruiken? Gaan ze alles op die berichtjes zetten? En dan komen we tot de kern van de zaak: blockchain is een soort databanksysteem, het is een communicatiemiddel, en de stelling: Bitcoin nee, blockchain ja,… Dat betekent niets, hè. That makes no sense. Maar voordat dat doordringt tot hoger niveau zijn we weer vele jaren verder.”
Een algemeen verbod is uiteindelijk ondenkbaar, zegt u?
“Zolang niet alle landen ter wereld een verbod opleggen, kunnen de verboden misschien in het buurland, of in jurisdictie, of in de Europese Unie het mensen heel moeilijk maken. Maar ze schieten zichzelf er alleen maar mee in de voet. Overheden hebben ooit beslist om te zeggen: ‘We gaan het niet verbieden, maar we gaan het belasten.’ En vanaf dat moment, ja, hebben ze de duivel (voor hen) binnengelaten. Vanaf dat ze die fundamentele beslissing namen was er geen weg meer terug. En zoals wij moeten leren leven met corona, zo zullen overheden moeten leren leven met crypto. Ik bekijk het nu wel even vanuit hun perspectief, uiteraard.”
Conclusie: “Je kunt wel proberen als overheid om het tegen te gaan, maar dat is dweilen met de kraan open.“
“Als het toch moet gebeuren, dan liever in alle transparantie en onder onze neus, en niet stiekem – dat lijkt me nog de beste houding, als wantrouwige overheid.”
Lees ook:
(kg)