De tijd van goedkope vluchten is echt voorbij. En dat is ook de Europese Commissie niet ontgaan. Die oefent druk uit op de vliegmaatschappijen om de prijsstijgingen binnen de perken te houden, maar meer kan ze niet doen.
Vliegen is afgelopen zomer zo’n 30 procent duurder geworden: kan Europa daar iets tegen doen?
Waarom is dit belangrijk?
De grote luchtvaartmaatschappijen hebben hun winsten tijdens de zomer fors zien toenemen dankzij de gestegen tarieven. Maar het lijkt erop dat de Europese burgers zich erbij moeten neerleggen dat de EU niet veel kan doen tegen de opgelopen tarieven. Het doel van regelgevers is om een gulden middenweg te vinden waarbij hun interventie voldoende is om het algemeen belang te beschermen. Dit betekent dat ze met een lichte hand moeten reguleren en zich moeten richten op het vaststellen van regelgevende kaders… In plaats van direct de prijzen te controleren.In het nieuws: Luchtvaartmaatschappijen verhoogden hun tarieven afgelopen zomer met 20 tot 30 procent ten opzichte van 2019, voor de start van de coronacrisis.
- Adina Vălean, EU-commissaris voor Transport, zegt tegenover de Financial Times dat de Commissie “de details onderzoekt van wat er precies gebeurt op de markt en waarom.”
In de praktijk: We weten al dat deze prijsstijging werd veroorzaakt door onder meer:
- Een explosieve groei van de vraag na de coronapandemie.
- Problemen met de toeleveringsketen en het tekort aan nieuwe vliegtuigen.
- Eind september kondigde Ryanair een vermindering aan van het aantal geplande vluchten voor deze winter als gevolg van vertragingen in de levering van Boeing-vliegtuigen.
- Een overeenkomst tussen de lidstaten en het Europees Parlement om hogere uitstootkosten op te leggen aan luchtvaartmaatschappijen. Dit akkoord wil de gratis koolstofkredieten versneld afschaffen en de verantwoordelijkheid van de industrie uitbreiden tot andere emissies dan die van CO2.
“Noch haalbaar, noch wenselijk”
Maar: Volgens Europa is meer aan de hand. De Commissie wil daarom onderzoeken wat er nog aan de basis ligt van de prijsstijgingen.
- Volgens het hoofd van IATA zal de capaciteit van luchtvaartmaatschappijen beperkt blijven tot ten minste 2025.
- “We verwachten dat de capaciteit niet in hetzelfde tempo zal toenemen als de vraag”, aldus de Europese commissaris voor Transport.
In realiteit: Europa beschikt niet echt over de middelen om dingen in beweging te krijgen. En dat wil het ook niet.
- “We kunnen als regulator geen prijzen opleggen, ik denk niet dat dat haalbaar of wenselijk is,” zei Vălean.
- De regelgevers moeten met hun ingrepen zoveel mogelijk voorkomen dat ze de werking van de vrije markt belemmeren. Vraag en aanbod bepalen nu eenmaal de prijs.
- Nee, wat de Commissie echt zorgen baart, is dat “de prijs een obstakel zou kunnen worden voor connectiviteit tussen landen.”
- Er wordt dus gevreesd dat hoge prijzen uiteindelijk de mobiliteit van burgers en de handel beïnvloeden. En daarmee de Europese integratie en samenwerking.
- Het valt nog af te wachten hoe de EU ervoor wil zorgen dat de huidige prijzen Europeanen er niet van weerhouden om te reizen.
Italië grijpt wel in
Zoom out: Ondertussen heeft Italië een echte maatregel genomen: maximumprijzen voor vluchten.
- Dit geldt echter alleen voor vluchten tussen de eilanden (Sicilië en Sardinië) en het vasteland, die tot 830 procent duurder zijn dan het gemiddelde.
- Dat was voldoende om de woede op te wekken van de baas van Ryanair, Michael O’Leary, de luchtvaartmaatschappij die het meest getroffen wordt door de Italiaanse maatregel.
- Hij is van mening dat de maatregel “onwettig en onuitvoerbaar is, aangezien de Europese regels bepalen dat prijzen door de markt worden vastgesteld.”
- “De Europese Commissie zal de Italiaanse maatregel verwerpen. In de tussentijd zullen we deze onzin niet respecteren”, zei O’Leary.
- Sindsdien hebben de Italiaanse mededingingsautoriteiten een onderzoek ingesteld tegen Ryanair wegens misbruik van machtspositie.
(ns/cv)
