Vivaldi-regering staat dicht bij deal rond energiekosten

De consensus lijkt te rijpen binnen de federale regering voor een “slimme” verlaging van de btw op energie. Eerder hadden Vooruit, CD&V en Groen zich op die lijn gezet, nu is alvast duidelijk dat ook de liberalen en de PS geen veto gaan stellen.

  • Bedoeling is dan dat vanaf volgende maand, op 1 februari de tarieven dan meteen van 21 naar 6 procent gaan op de btw op energie: dat heeft het voordeel van een instant effect dat de bevolking stevig zal voelen.
  • Op moment dat de prijzen dan weer zakken, men vermoedt/hoopt tegen de zomer, zijn er dan twee opties. Ofwel terug het oude btw-tarief, ofwel gaan dan de accijnzen op energie omhoog. Maar daarop komt dan wel een heftige correctie: grote verbruikers zullen meer betalen en tegelijk zullen er kortingen zijn voor duurzame energiebronnen. Dat laatste systeem is dus de “slimme btw-verlaging”, die dan wel structureel is, maar vervangen wordt door een ander fiscaal systeem dat flink andere accenten legt, en welvaart opnieuw herverdeelt.
  • Op Radio 1 herinnerde oud-vicepremier Johan Vande Lanotte (Vooruit) eraan dat de vorige tijdelijke verlaging van het btw-tarief op energie zo’n 600 miljoen koste in de regering-Di Rupo. Dat is een stevig bedrag, maar wel een vol miljard minder dan de 1,6 miljard waar men in liberale kringen van uitgaat als kostprijs. Dat bedrag zou wel berekend zijn voor een volledig jaar. Hoe dan ook: die kostprijs zal hét grote discussiepunt worden.
  • In tussentijd circuleren allerlei voorstellen en moduleringen: zo zou gas mogelijks wel nog een tarief van 12 procent btw behouden, terwijl elektriciteit zou dalen naar 6 procent. Maar hoe dan ook: het PS-idee van een cheque lijkt meer en meer begraven, wegens te complex en te veel administratieve rompslomp.
  • Tegelijk ook nog op de agenda van Vivaldi: dat sociaal tarief. Men trok dat al vroeger op, van oorspronkelijk 450.000 mensen die daaronder vielen, naar nu meer dan 1 miljoen. Dat loopt af eind maart 2022. De vraag is hoe lang men dat sociaal tarief nu opnieuw nog wil verlengen: mogelijks tot het einde van het jaar?
  • Ondertussen roert ook de oppositie zich. Bij PVDA doet men er alles aan om te claimen dat zij de grote bedenkers zijn van het voorstel om de btw te verlagen. Zo gingen Raoul Hedebouw (PVDA) en co actievoeren aan de ambtswoning van de premier, waar ze met een lasershow de “6 procent btw” projecteerden op de muur. Met hun eis stonden ze niet echt alleen: onder meer Vlaams Belang en Vooruit vroegen al maanden hetzelfde.
  • N-VA heeft dan weer een alternatief voorstel klaar: een korting van 500 euro in de personenbelasting om de energieschok te temperen. Die zou al in maart kunnen doorgerekend worden in de bedrijfsvoorheffing, waardoor het nettoloon plots stevig zou stijgen.
  • Volgens N-VA is dat een betere methode dan de btw-verlaging, want daar speelt een effect op de index: lagere prijzen betekent minder snel een stijging in de index. Het voorstel, eigenlijk een tijdelijke lastenverlaging, zou zo’n 2 miljard kosten. Dat geld zou dan moeten komen van de overwinsten die geboekt worden bij de energieproducenten.
  • Dat eerste idee van N-VA, een korting in de personenbelasting, werkt alvast niet inspirerend voor de meerderheid: niemand binnen Vivaldi denkt eraan. Maar de tweede piste, om extra geld te gaan halen bij de producenten, is hardnekkig op tafel gelegd door de PS. Daarbij is de CREG, de federale energieregulator, de stevige overwinsten aan het berekenen. Die zijn er voor de kerncentrales, maar ook voor de windmolenparken bijvoorbeeld. Elke extra inkomstenbron zal nodig zijn.
  • Want al die energiemaatregelen kosten een flinke duit: in totaal was het eerste steunpakket, beslist op het begrotingsconclaaf in oktober, al goed voor 760 miljoen euro. Daarvan was er ruim 580 miljoen alleen al nodig voor dat breder sociaal tarief, zo schrijft Le Soir vandaag. 
Meer