De EU gaat herbekijken hoe het de markt definieert, om te reageren op de toenemende digitalisering. Dat zei de commissaris voor Mededinging en Digitalisering, Margrethe Vestager maandag tijdens een speech in Brussel.

In 1997 heeft de toenmalige Europese Commissie de principes vastgelegd van wat zij als markten beschouwde in de zogenoemde ‘Werknota omtrent de Marktdefinitie’. Die definitie wordt vooral gehanteerd in mededingingszaken en bij fusies.

‘Sindsdien hebben er belangrijke evoluties plaatsgevonden, zoals de globalisering en de digitalisering, waardoor veel markten heel anders werken dan 22 jaar geleden.’, zei Vestager.

Accuraat en up-to-date

‘Dus de marktdefinitie moet heroverwogen worden. We willen zeker zijn dat de houvast die de definitie geeft accuraat en up-to-date is. Het moet een heldere en consistente leidraad zijn voor zowel antitrust-als fusiezaken overheen de verschillende industrieën’, ging ze verder.

Hoe toezichthouders markten definiëren, kan hen helpen om de invloed dat een bedrijf heeft op de prijszetting te evalueren. In een mededingingszaak gebruiken regulators die definitie om te kijken in hoeverre een onderneming de concurrentie kan uitsluiten.

De zet van Vestager komt er doordat de mededingingsregulatoren van de EU kritiek kregen dat ze te rigide zijn in het beboeten van Google, en dat ze belangrijke deals in mobiele telefonie en digitale industrieën blokkeren.

Kritiek op bepaalde beslissingen

Sommige producteigenschappen zijn uniek voor de digitale markten, zoals gratis aanbiedingen. Vestager gaf zelf het voorbeeld van de licentie van Google van het Android besturingssysteem.

Aangezien zo’n besturingssysteem gratis is, kan er geen prijsverhoging zijn die consumenten naar de concurrentie kan jagen. Dus in plaats van naar ongepaste prijszetting te kijken, gingen toezichthouders onderzoeken of een reductie in kwaliteit gebruikers kon doen veranderen van besturingssysteem.

De EU-regulators beslisten dat het bestaan van Apple’s eigen besturingssysteem gebruikers niet zomaar zou doen veranderen als de kwaliteit van Android achteruit ging, door de kost en het gedoe dat gepaard gaat met van telefoon veranderen. Google had daardoor volgens hen een te dominante positie, en kreeg een monsterboete.

Vestager gaat bij de evaluatie van de definitie ook kijken naar de geografische reikwijdte van markten. De fusie van Alstom en Siemens werd in februari door de EU geblokkeerd. Beide bedrijven, en veel mededingingsadvocaten met hen, betoogden dat de Commissie rekening moest houden met Chinese rivalen en de bredere globale markt.

Na die beslissing ontstond er een hevig debat over de vraag of het mededingingsrecht moest worden aangepast om het industriebeleid op Europees niveau te vergemakkelijken. De kritiek op de bovenstaande twee uitspraken hebben waarschijnlijk geleid tot de beslissing van maandag.