Het “zevende continent van plastic”, oftewel de “Great Pacific Garbage Patch” (GPGP), is niet zozeer een vaste massa als wel een amalgaam van meestal microscopisch kleine deeltjes. Hoe dan ook heeft de GPGP nieuwe inwoners aangetrokken, waarvan sommigen van ver zijn gekomen. En dat kan voor enkele problemen zorgen.
De essentie: we weten intussen dat plastic in fijne deeltjes uiteenvalt, maar nooit echt volledig verdwijnt.
- Dat heeft natuurlijk vergaande gevolgen voor het milieu en de voedselketens. Dieren, vooral zeedieren en vogels, vergiftigen zichzelf door de kleine deeltjes op te eten, of stikken in de grotere stukken. Maar dat is niet het enige gevaar waarmee zij worden geconfronteerd.
Verstekelingen op een afvalvlot
De details: de GPGP, die in 1997 in de Stille Oceaan werd ontdekt, herbergt nu zijn eerste bewoners. Populaties kustdieren, die gewoonlijk niets te zoeken hebben in het midden van de oceaan, zijn daar terechtgekomen, meegesleurd door plastic afval van de kust en de stromingen.
- “De problemen van plastic gaan verder dan alleen het inslikken en verstrikt raken”, zegt ecoloog Linsey Haram tegenover Science Alert. “Het schept mogelijkheden voor de kustsoorten om zich veel verder uit te breiden dan we voorheen voor mogelijk hielden.”
- Dat lijkt op het eerste gezicht goed nieuws, maar dat is het niet. De aanwezigheid van de diersoorten op de GPGP dreigt de toch al kwetsbare ecosystemen van de oceaan verder te verstoren.
- Soorten ongewervelde kustdieren zoals schaaldieren, zeeanemonen en mosdiertjes werden aangetroffen op ongeveer 70 procent van de 105 plastic voorwerpen die Haram en haar collega’s bestudeerden. “Het lijkt erop dat kustsoorten nu in de oceaan overleven als een substantiële component van een neopelagische gemeenschap die wordt ondersteund door de enorme en zich uitbreidende zee van plastic afval”, klinkt het.
Een fenomeen dat al werd waargenomen na de tsunami’s
Het grootste deel van het plastic afval is afkomstig van slechts vijf geïndustrialiseerde landen, en in het bijzonder van hun visserijactiviteiten. Hierdoor ontstaat voor veel micro-organismen een soort goedkope verbinding tussen de kust en het midden van de Stille Oceaan.
- Soortgelijke verschijnselen zijn waargenomen na tsunami’s, toen inheemse soorten van bepaalde kusten zich duizenden kilometers verderop vastklampten aan puin.
Terugblik: Afgelopen weekend zijn de G7 (Verenigde Staten, Japan, Duitsland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk, Italië en Canada) in de Japanse archipel bijeengekomen om te beslissen over een plan om af te stappen van fossiele brandstoffen.
- Maar door de energiecrisis, die het gevolg is van de oorlog in Oekraïne, werd er bijna niets beslist. Op twee kleine uitzonderingen na: er werd een project opgesteld om hernieuwbare energiebronnen te ontwikkelen en een ander om de plasticvervuiling terug te dringen.
(ns)