Na een maand pauze om ‘diplomatie een kans te geven’, heeft Turkije zijn omstreden gasexploratieschip opnieuw ingezet in de betwiste wateren rond Griekse eilanden. Griekenland is niet te spreken over die beslissing. Beide landen claimen het exploitatierecht van de (naar schatting) enorme gasvoorraden in het gebied.

Turkije heeft een nieuwe navigatie-telex, een internationale scheepvaartverwittiging, uitgegeven. Het exploratieschip Oruç Reis zal opnieuw seismische proeven uitvoeren als voorbereidend werk voor gasboringen. Tot 22 oktober zal het actief zijn ten zuiden van het Griekse eiland Kastellorizo. Zoals gewoonlijk zal het schip geëscorteerd worden door militaire fregatten. 

In augustus liepen de spanningen tussen Turkije en Griekenland hoog op nadat de Oruç Reis opdook in betwiste wateren in de oostelijke Middellandse Zee, geflankeerd door oorlogsschepen. Turkije beweerde dat het schip daar was om ‘seismische activiteit’ te onderzoeken. Griekenland maakt echter aanspraak op die wateren, die barstensvol aardgas zouden zitten. De Turkse zet werd fel bekritiseerd door de Europese Unie en Griekenland. Frankrijk verhoogde zijn militaire aanwezigheid in de regio, en er was een reeële vrees voor een escalatie van het conflict. 

Vorige maand keerde het controversiële vaartuig terug naar de haven van Antalya, en president Erdogan zei dat het tijd was om diplomatie een kans te geven om de Turkse gasambities te bevredigen. Beide landen gingen gesprekken aan onder auspiciën van de NAVO, het einde van de politieke crisis leek in zicht. Vorige week nog gingen de buitenlandministers van de mediterrane buurlanden met elkaar in dialoog. 

Nu beschuldigt Griekenland Turkije het vuur aan de lont te steken. In een niet mis te verstane reactie noemt het Griekse ministerie van Buitenlandse Zaken de Turkse zet ‘een illegale actie’ en ‘een grote escalatie en een directe bedreiging voor vrede en veiligheid in de regio’. 

‘De onbetrouwbaarheid van Turkije en het feit dat het niet oprecht naar een dialoog verlangt, zijn opnieuw duidelijk geworden. We roepen Turkije op om de beslissing met onmiddellijke ingang terug te draaien’, staat er verder te lezen. 

Op een Europese buitenlandtop dreigde de EU met sancties voor Turkije. Ook Brussel beschouwt de gasexploratie in de betwiste wateren als illegaal.