Tijdlijn: hoe Facebook zichzelf in de problemen werkte

Door Mick Van Loon

4 februari 2004: Harvard-tweedejaars Mark Zuckerberg lanceert The Facebook, een website om studenten op school met elkaar in contact te brengen. In die tijd waren sociale netwerkbedrijven nieuw en waren Friendster en MySpace – beide het jaar ervoor gelanceerd – de grootste spelers.

Juni 2004: Zuckerberg en zijn mede-oprichters verhuizen het bedrijf naar Californië. Mede-oprichter van PayPal, Peter Thiel, doet de eerste investering van 500.000 dollar in het bedrijf, dat is begonnen uit te breiden naar hogescholen in het hele land.

26 september 2006: Facebook begint iedereen met een e-mailadres toe te staan om zich voor een profiel te registreren.

Mei 2007: Het bedrijf introduceert Facebook Platform, waarmee andere apps verbinding kunnen maken met Facebook.

Maart 2008: Sheryl Sandberg, een voormalige vicepresident van Google, komt bij Facebook als Chief Operating Officer.

December 2009: Facebook verandert zijn site om bepaalde informatie standaard openbaar te maken, inclusief de lijst met vrienden van een gebruiker.

1 oktober 2010: The Social Network, een film over het oorsprongsverhaal van Facebook komt uit. David Fincher is regisseur en Jesse Eisenberg vertolkt Zuckerberg.

6 oktober 2010: Instagram brengt een app voor het delen van foto’s uit voor Apples iPhone.

9 augustus 2011: Facebook lanceert Facebook Messenger, zijn berichtenservice, voor Apple iOS en Android.

29 november 2011: Facebook krijgt te maken met de Federal Trade Commission (FTC). Dat is de Amerikaanse organisatie die als doel heeft de bescherming van consumenten en de handhaving van het mededingingsrecht door het voorkomen van monopolistische praktijken van bedrijven. De FTC maakt bekend dat het een schikking heeft getroffen met Facebook over het misleiden van gebruikers over welke informatie openbaar zou worden gemaakt. Facebook betaalt geen boete, maar gaat akkoord met twintig jaar privacytoezicht door het bureau.

3 april 2012: Instagram brengt zijn app voor het delen van foto’s uit voor Google Android.

12 mei 2012: Facebook gaat naar de beurs. Zuckerberg behoudt een eigendomsaandeel van 22 procent en 57 procent van de stemgerechtigde aandelen.

22 augustus 2012: De FTC sluit haar onderzoek naar de Instagramacquisitie van Facebook af zonder enige actie te ondernemen.

24 januari 2013: Twitter lanceert de korte videodienst Vine. Op dezelfde dag beveelt Zuckerberg Facebookmedewerkers om Vines toegang tot Facebookgegevens af te sluiten.

Maart 2013: Facebook beperkt de gegevenstoegang tot rivaliserende MessageMe, een berichtenapp die concurreert met Facebook Messenger.

13 oktober 2013: Facebook koopt het Israëlische mobiele analysebedrijf Onavo voor 120 miljoen dollar.

Herfst 2013: Facebook biedt aan om rivaliserende foto-app Snapchat te kopen voor 3 miljard dollar, maar wordt afgewezen door CEO Evan Spiegel.

19 februari 2014: Facebook kondigt aan dat het WhatsApp zal kopen voor 4 miljard dollar in contanten en 12 miljard dollar in aandelen. Tegen de tijd dat de transactie werd afgerond, was de aandelenkoers van Facebook gestegen, zodat de uiteindelijke waarde van de deal bijna 21 miljard dollar bedroeg.

13 maart 2014: De FTC opent een onderzoek naar de fusie tussen Facebook en WhatsApp.

10 april 2014: De FTC zegt dat het de WhatsApptransactie van Facebook niet zal aanvechten, maar herinnert het bedrijf eraan dat het verplicht is om gebruikersgegevens privé te houden.-

28 april 2015: Facebook begint de toegang van rivalen tot gebruikersgegevens te beperken.

5 augustus 2015: Facebook begint met het uitrollen van zijn livestreamingdienst Facebook Live, een rivaal van Twitters Periscope en Amazons Twitch.

Medio 2016: Zuckerberg probeert opnieuw om Snapchat te kopen, maar wordt afgewezen door zowel CEO Spiegel als het bestuur van het bedrijf.

3 oktober 2016: Facebook lanceert Facebook Marketplace, een concurrent van Craigslist, waarmee gebruikers advertenties kunnen plaatsen.

18 mei 2017: De Europese Commissie legt Facebook een boete op van 110 miljoen euro voor het verstrekken van misleidende informatie over de mogelijkheid om WhatsApp- en Facebookgebruikersgegevens te combineren.

17 maart 2018: The Observer en de New York Times publiceren onthullingen waarin wordt aangetoond dat het Britse analysebedrijf Cambridge Analytica 50 miljoen Facebookprofielen had verzameld in een poging om Amerikaanse kiezers te beïnvloeden voor de presidentiële campagne van Donald Trump in 2016.

26 maart 2018: De FTC kondigt aan dat het een onderzoek heeft geopend naar Facebook en Cambridge Analytica.

10 april 2018: Zuckerberg getuigt voor het Amerikaanse Congres voor het eerst over het Cambridge Analytica-schandaal en de Russische desinformatie-inspanningen in verband met de verkiezingen van 2016.

Oktober 2018: Google kondigt aan dat het zijn Google+ sociale netwerk zal sluiten.

Oktober 2018: Thomas Cunningham, datawetenschapper en econoom van Facebook, stelt een memo op voor bedrijfsleiders over trends onder Facebookproducten en concurrenten. De memo concludeerde dat Instagram de grootste concurrent van Facebook was en dat het onduidelijk was of de twee naast elkaar konden bestaan.

6 februari 2019: De Duitse mededingingsautoriteit stelt vast dat Facebook de wet heeft overtreden door gegevens die op zijn eigen diensten zijn verzameld te combineren met informatie die zonder toestemming van de gebruiker op andere websites is verzameld, en beveelt het bedrijf om de praktijk te stoppen.

24 juli 2019: De FTC legt Facebook een boete van 5 miljard op en legt het bedrijf nieuwe privacybeperkingen op wegens het schenden van zijn eerdere toestemmingsbesluit. Facebook bevestigt dat de FTC het bedrijf onderzoekt vanwege vermeende schendingen van de antitrustwetgeving.

6 september 2019: De procureur-generaal van New York, Tish James, kondigt aan dat ze een antitrustonderzoek naar Facebook leidt.

11 februari 2020: De FTC kondigt aan dat het een decennium aan kleinere overnames door Facebook en vier andere grote technologiebedrijven onderzoekt, te midden van bezorgdheid dat de Amerikaanse technologiegiganten de concurrentie onderdrukken door veelbelovende start-ups te kopen.

15 mei 2020: Facebook verwerft de GIF-bibliotheek Giphy voor 400 miljoen dollar.

29 juli 2020: Zuckerberg getuigt voor het Amerikaanse Congres over antitrustkwesties met betrekking tot Facebook. Hij betwist het idee dat de Instagramacquisitie in 2012 bedoeld was om een ontluikende dreiging weg te nemen. ‘Destijds beschouwde bijna niemand [Instagram] als een algemeen sociaal netwerk en mensen dachten niet dat ze met ons concurreerden,’ zegt hij.

9 december 2020: De FTC en tientallen staten klagen Facebook aan wegens vermeende schendingen van de antitrustwetgeving, in een poging het bedrijf te dwingen WhatsApp en Instagram af te stoten.