De Walletjes, de beruchte bordelenwijk van Amsterdam, worden met een nieuw probleem geconfronteerd. De raamprostituees hebben immers steeds meer te lijden onder de toenemende stroom toeristen die – vaak dronken en agressief – met hun smartphones foto’s willen nemen om als herinnering mee naar huis te kunnen nemen. Die nieuwe plaag dreigt echter zware consequenties te hebben.

Veel vrouwen blijken het moeilijker te hebben om betalende klanten aan te trekken. Hun ramen worden immers vaak geblokkeerd door groepen toeristen die massaal selfies willen nemen. “Deze toeristen blijken meer geïnteresseerd in gratis foto’s dan in betaalde seks,” betoogt Anna Holligan, correspondente voor BBC News in Amsterdam. “Femke Halsema, de eerste vrouwelijke burgemeester van Amsterdam, is op zoek naar een oplossing. Ze bereidt zich voor op een reeks maatregelen om de sekswerkers te helpen ontsnappen aan de bedreiging van de camera’s.”

Attractiepark

“De Walletjes zijn het grootste gratis attractiepark van heel Amsterdam,” getuigt Frits Rouvoet, een plaatselijke boekhandelaar die het gebied heel goed kent. “De vrouwen kunnen echter nergens ontsnappen. Indien ze geld willen verdienen, moeten ze in een raam gaan staan. Daar zijn ze echter vaak het mikpunt van grote groepen nieuwsgierigen.”

“Men heeft hier te maken met mannen uit alle mogelijke landen, vaak onder de invloed van alcohol. Deze passanten stellen zich bijzonder lawaaierig op en proberen foto’s te nemen. De vrouwen kunnen dikwijls alleen maar proberen hun gelaat voor de zwaaiende smartphones te verbergen.”

“Men mag niet vergeten dat de prostitutie voor vele vrouwen een geheim leven betekent,” zegt Rouvoet. “Wanneer hun foto op sociale media wordt verspreid, dreigen ze vaak door hun familie te worden verstoten. Een aantal prostituees hebben kinderen die niet weten welk beroep hun moeder uitoefent.”

Burgemeester Halsema heeft het idee geopperd om vergunningen te verlenen die de prostituees zou toelaten om buiten de strikte afbakening van de rosse buurt te opereren. Volgens kenners zou die maatregel echter een aantal ongewenste consequenties kunnen hebben.

Onderduiken

“Men moet vrezen dat de vrouwen door die ingreep in een verborgen wereld zullen onderduiken,” waarschuwt Karin Werkman, die werkt met slachtoffers van mensenhandel. “Amsterdam staat al bekend als de wereldwijde hoofdstad van de prostitutie. Een verspreiding van de betaalde seks buiten de rosse buurt zou die status alleen maar bevestigen.”

“De prostitutie zou verschuiven naar private woningen en hotels en de vrouwen zouden onzichtbaar worden. Wanneer men de rest van de stad voor prostitutie zou openen, dreigen bovendien nieuwe verkeersproblemen. Dan kan men een carrousel van auto’s met potentiële klanten verwachten.”

“Men moet er ook rekening mee houden dat in de hele stad vrouwen op straat willekeurig door mannen lastig gevallen zouden worden,” zegt Werkman. “Onderschat niet welke gevolgen een dergelijke maatregel voor een stad kan hebben.”

Niemand lijkt precies te weten hoeveel vrouwen in de seksindustrie van Amsterdam werken. “Sommige onderzoekers spreken over vierduizend prostituees, maar anderen verdubbelen dat cijfer,” benadrukt Frits Rouvoet. “Volgens sommige studies zouden 10 procent van de vrouwen het slachtoffer zijn van mensenhandel, maar ander onderzoek spreekt over 90 procent.”

“Maar zelfs met het laagste cijfer zijn nog altijd vierhonderd vrouwen tegen hun wil tot seks verplicht. Eigenlijk worden zij elke dag opnieuw het slachtoffer van verkrachtingen.”

Misbruik

Burgemeester Halsema zal naar verwachting later dit jaar haar gedetailleerde voorstellen publiceren. Zij zou onder meer voorstander zijn van een verhoogde aanwezigheid van de politie en boetes voor opdringerige toeristen. Ook wil Halsema de mogelijkheid om de bezoekers uit de buurt weg te houden wanneer de druk te groot zou dreigen te worden.

Arre Zuurmond, ombudsman van Amsterdam, wil de introductie van een leeftijdsgrens. Ook suggereert hij om het aantal goedkope vluchten op luchthaven Schiphol te beperken.

Tegenstanders van de Walletjes beweren dat het bestaan van een legale sekszone de vrouwen in wezen objectiveert en hen blootstelt aan misbruik. “Eigenlijk weet iedereen dat prostitutie voor de vrouwen, fysiek en emotioneel, schadelijk is,” oppert Karin Werkman. “Wanneer men de vrouwen verplicht zich wettelijk in te schrijven en belastingen te betalen, gedraagt de overheid zich als een pooier.”

In elk geval zegt Anna Holligan vastgesteld te hebben dat niet meer alle bordelen huursters hebben. Dat is volgens experts het gevolg van het internet, waar websites de vrouwen de mogelijkheid geven om hun diensten online aan te bieden. Op die manier ontsnappen ze aan nieuwsgierige toeristen, maar ook aan elke controle.