Sluiting Tegel: Punt achter een opmerkelijk hoofdstuk in de luchtvaartgeschiedenis

In Berlijn sluit Flughafen Tegel midden juni de deuren. Er is een inactiviteit van twee maanden voorzien. Dat heeft Andreas Scheuer, Duits minister van verkeer, aangekondigd. Voorlopig worden alle vliegbewegingen in Berlijn naar Flughafen Schönefeld afgeleid. Er kan volgens waarnemers echter met een quasi zekerheid worden gezegd dat Tegel in praktijk nooit meer als luchthaven zal worden gebruikt.

Daarmee wordt een belangrijk hoofdstuk uit de internationale luchtvaartgeschiedenis afgesloten. Tijdens de Koude Oorlog waren de luchthavens Tegel en Tempelhof voor West-Berlijn immers een cruciale verbinding met de buitenwereld.

Hereniging

Tegel werd in het midden van de jaren zeventig van de voorbije eeuw in gebruik genomen. De nieuwe site moest de druk op luchthaven Tempelhof helpen verminderen. Tot op dat ogenblik was Tempelhof immers de enige luchtverbinding van West-Berlijn, volledig door het communistische Oost-Duitsland omgeven, met de rest van de wereld.

Alleen luchtvaartmaatschappijen uit Frankrijk, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten – de landen die West-Berlijn controleerden – mochten tijdens de Koude Oorlog op Tegel landen. De Duitse nationale luchtvaartmaatschappij Lufthansa kreeg pas na de hereniging van het land toelating om op Berlijn te vliegen.

Luchthaven Tempelhof werd twaalf jaar geleden gesloten. Tegel was voorzien voor de ontvangst van 12 miljoen passagiers per jaar, maar uiteindelijk zou de luchthaven twee keer zoveel reizigers moeten verwerken. Daarmee groeide Tegel – na Frankfurt, München en Düsseldorf – uit tot de vierde grootste luchthaven van Duitsland.

Door de verwachte aanhoudende toename van het luchtvaartverkeer werd echter duidelijk dat Tegel de toekomstige stroom reizigers niet zou kunnen blijven verwerken. Daarom werd beslist om naast de voormalige Oost-Berlijnse luchthaven Schönefeld een compleet nieuw complex te bouwen. Daarna zou Tegel worden gesloten.

De bouw van de nieuwe luchthaven Berlin-Brandenburg liep echter een grote vertraging op. Ramingen toonden bovendien dat zelfs de capaciteit van de nieuwe luchthaven niet voldoende zou zijn om alle trafieken op de Duitse hoofdstad op te vangen. Er rezen dan ook plannen om Tegel als tweede luchthaven van Berlijn open te houden.

Technologiecentrum

De coronacrisis lijkt echter een definitieve streep door die plannen te hebben getrokken. Het virus Covid-19 heeft er immers voor gezorgd dat alle groeiprognoses voor de luchtvaart kunnen worden weggegooid. Verwacht wordt dat Berlin-Brandenburg voldoende capaciteit zal blijven hebben om alle trafieken op te vangen.

De nieuwe luchthaven zou begin november dit jaar eindelijk in gebruik genomen kunnen worden. Schönefeld wordt als vijfde terminal aan de nieuwe luchthaven toegevoegd. Tegel zou vervolgens zijn deuren sluiten. Omdat het coronavirus de luchtvaarttrafieken momenteel echter tot een minimum heeft herleid, wordt die sluitingsdatum wellicht enkele maanden naar voor geschoven.

Een gedeelte van Tegel zal voor woningbouw worden gereserveerd. Daarnaast wordt op de site onder de naam ‘Berlin TXL – The Urban Tech Republic’ ook een onderzoekscentrum en een industriepark voorzien. Gerekend wordt op minstens 15.000 arbeidsplaatsen.

Meer