De werknemers van Amazon in New York zijn op een belangrijk punt gekomen in de vorming van een vakbond. Werknemers van de distributiecentra van Amazon klagen al langer over slechte werkomstandigheden. Slaagt Amazon er deze keer niet de vakbondsstart in de kiem te smoren?

Bij de Amazondistributiecentra in New York lijkt de oprichting van een nieuwe vakbond nabij. Voormalige medewerker van Amazon Christian Smalls is de drijvende kracht achter het initiatief. Smalls werkte vijf jaar in de magazijnen van Amazon. Hij werd naar eigen zeggen ontslagen omdat hij een spontane staking organiseerde naar aanleiding van de strikte werkomstandigheden tijdens de coronacrisis. Nu zet hij zich in als initiatiefnemer en toekomstige leider van een vakbond voor de medewerkers van de New Yorkse distributiecentra van Amazon.

Smalls werkt dag en nacht om handtekeningen te verzamelen van medewerkers om goedkeuring te krijgen voor de stichting van een vakbond. Als hij erin slaagt, betekent dat de eerste keer dat er een vakbond opgericht wordt voor een Amerikaanse vestiging van een Amazon distributiecentrum.

In onze streken laait met regelmaat de discussie op over de positie van de vakbonden. Bij elke grote stakingsactie worden vragen gesteld of de macht van vakbonden niet te ver rijkt. Telkens het loonoverleg sputtert komt een oproep voor decentralisering. Maar terwijl wij soms twijfelen aan de relevantie van de vakbonden, neemt hun populariteit in de VS toe.

Intimidatie en manipulatie

Het initiatief in New York is het tweede op een jaar tijd om een vakbond op te richten bij Amazon. In april kwam het tot een stemming bij een distributiecentrum in Alabama. Daar stemde een meerderheid van de medewerkers tegen de oprichting van een vakbond.

Na de stemming kwamen vanuit vakbondshoeken beschuldigingen dat Amazon hun werknemers manipuleerde en intimideerde. Zo hingen er in de distributiecentra vermoedelijk anti-vakbond banners en organiseerde Amazon verplichte infosessies waarin ze medewerkers afraadden om voor de vakbond te stemmen. Werknemers die meehielpen met de vakbondsacties werden aan de kant gezet. Amazon ontkent alle beschuldigingen.

De National Labor Relations Board, het Amerikaanse overheidsagentschap dat waakt over de eerlijke toepassing van het arbeidsrecht, kwam in augustus tot de conclusie dat Amazon tussenkwam in de verkiezing. Daarom vragen ze naar een nieuwe stemming over de oprichting van een vakbond in Alabama.

Strike-tober

De vakbondslieden in New York hebben vandaag betere kaarten in handen dan die uit Alabama in april. Over de hele VS is een stakingsgolf ontstaan waarbij de vakbonden een prominente rol spelen. Onder andere bij tractorfabrikant John Deere en voedingsproducent Kellogg’s ging het personeel aan staken, waardoor deze maand in Amerikaanse pers de bijnaam ‘Strike-tober’ kreeg.

Onder andere de coronacrisis kan een rol gespeeld hebben bij de toegenomen belangstelling van vakbonden in de VS. Arbeiders zagen in hoe waardevol hun bijdrage is aan de economie, aangezien ze als essentiële beroepen aan het werk moesten blijven om het land draaiende te houden. Daarnaast lijkt er wrok te zijn tegenover het hogere management dat ervan verweten wordt elkaar riante bonussen uit te keren terwijl arbeiders het moeilijk hebben om rond te komen.

In het geval van Amazon doet al jarenlang een waslijst aan klachten de ronde over de slechte en veeleisende arbeidsomstandigheden in hun distributiecentra. Ondanks hun positie als tweede grootste werkgever in de VS kunnen werknemers van Amazon bij geen enkele vakbond terecht voor vertegenwoordiging. Sociaal overleg in de VS verloopt op bedrijfsniveau, voor de oprichting van overlegorganen is vaak initiatief van de werknemers vereist.

(evb)