In Rusland veroordelen verschillende journalisten, activisten en andere publieke figuren de oorlog in Oekraïne. Sommigen roepen daarbij op om de straat op te trekken en te betogen. Maar het Kremlin lijkt de opstandige stemmen in de gaten te houden.

De ogen van de wereld zijn momenteel allemaal gericht op Oekraïne. Nadat Rusland donderdagochtend Oekraïne officieel de oorlog verklaarde, wordt het land overrompeld door oprukkende Russische troepen. Ook in Rusland zelf stoot de invasie echter op verzet. Vanuit verschillende hoeken worden oproepen gelanceerd om de invasie te veroordelen. Dat schrijft The Moscow Times.

Betogers worden aangehouden

Maar het Kremlin houdt de oproepen tot verzet blijkbaar goed in de gaten. Marina Litnovich, een Russische activiste, riep donderdag in een videobericht op Facebook haar volgers op om de straat op te trekken.

“Ik weet dat velen van jullie zich wanhopig, beschaamd en machteloos voelen door de aanval van Vladimir Poetin op de vriendelijke burgers van Oekraïne”, zegt ze in de boodschap. “Maar ik roep jullie op om niet te wanhopen en vandaag om 19 uur de straten en pleinen van jullie steden op te trekken, om luid en duidelijk te tonen dat wij, het Russische volk, tegen Poetins oorlog zijn.”

De Russische autoriteiten zouden echter al gewaarschuwd hebben dat alle deelnemers van spontane acties een sanctie staat te wachten. Volgens Radio Free Europe werden de afgelopen dagen al verschillende activisten gearresteerd die op hun eentje op straat tegen de invasie betoogden.

Litnovich liet donderdag aan haar volgers op Telegram weten dat ze werd aangehouden nadat ze haar huis had verlaten. Ze bevestigde haar aanhouding aan het persagentschap Reuters.

Publieke figuren roepen op tot actie

Marina Litnovich is niet de enige Russische activist die een oproep lanceert om de invasie te veroordelen. Via de berichtendienst Telegram lanceerde de Russische journaliste Elena Chernenko een petitie die de Russische bezetting van Oekraïne veroordeelt.

“Wij, Russische mediacorrespondenten en deskundigen die schrijven over het buitenlands beleid van Rusland, veroordelen de militaire operatie die de Russische Federatie in Oekraïne heeft gelanceerd”, staat er in het bericht te lezen. “Oorlog is nooit een methode geweest om conflicten op te lossen en zal dat ook nooit zijn, en er is geen rechtvaardiging voor.”

Ook Dmitri Moeratov, hoofdredacteur van de Kremlin-kritische krant Novaja Gazeta, riep op tot grootschalig verzet tegen de oorlog: “De opperbevelhebber (Poetin, red.) draait met de ‘nucleaire knop’ in zijn handen als de sleutelhanger van een dure auto. Is de volgende stap een nucleaire aanval? Hoe moeten we de woorden van de president anders interpreteren?”, stelde Moeratov in een videoboodschap.

“Enkel de Russische pacifistische beweging kan in mijn ogen het leven op onze wereld redden.” Daarbij kondigde hij ook aan dat de volgende uitgave van Novaja Gazeta zowel in het Russisch als in het Oekraïens zal gepubliceerd worden “omdat we weigeren het Oekraïens als een taal van de vijand te zien.”

Memorial – een mensenrechtenorganisatie die Poetin in december reeds probeerde op te doeken – liet weten dat de oorlog een “schandalig hoofdstuk in de Russische geschiedenis” betekent.

Vanuit de wetenschappelijke wereld klinkt ook kritiek op wat als een “oneerlijke en betekenisloze” oorlog wordt beschreven. Volgens de 150 wetenschappers die een gezamenlijk statement lanceerden, zal Rusland hierdoor zichzelf alleen maar verder isoleren van de rest van de wereld. “Dat houdt een verdere culturele en wetenschappelijke achteruitgang van ons land in”, klinkt het.

(mah)