De Noordpool is definitief van karakter veranderd en zal nooit meer hetzelfde zijn. Dat wordt ook aangevoerd in een rapport van de Amerikaanse National Oceanic and Atmospheric Administration (Noaa).

Opgemerkt wordt dat de regio definitief de richting van een ijsvrije toestand is ingeslagen. Dat zal volgens de analisten ook een grote invloed hebben op een brede waaier van sectoren. “Niet alleen wordt het evenwicht in het wereldwijde klimaatsysteem in het gedrang gebracht,” aldus het rapport. “Er dreigen ook belangrijke consequenties op het gebied van economie of nationale veiligheid.” De regio kent volgens de Noaa zijn snelste verwachting in minstens vijftienhonderd jaar en wellicht nog veel langer. “De verandering van de Noordpool heeft een gigantische impact op de rest van de wereld,” benadrukt Timothy Gallaudet, directeur van de Noaa. “Tot een decennium geleden getuigde de regio van een sterk incasseringsvermogen. Hoewel op de noordpool de temperaturen sneller opliepen dan in de rest van wereld, bleven grote veranderingen lange tijd achterwege.” “Dat is echter niet langer het geval. Sinds enkele jaren wordt de regio door sterke veranderingen gekenmerkt. Die wijzigingen blijven echter niet beperkt tot het eigen gebied van de noordpool, maar zal gevolgen hebben voor de rest van de wereld.” De gedaantewijziging gaat op dit ogenblik zelfs zo snel dat volgens de Noaa zelfs geen benaderende voorspellingen meer kunnen worden gedaan.

Algemene dooi

Volgens de wetenschappers moet wellicht gevreesd worden dat door de hogere temperaturen over tien jaar al een algemene dooi zal worden geregistreerd. Dat zou volgens hen een totale vernieling van de permafrost tot gevolg hebben. Ook lokale infrastructuur – zoals wegen en gebouwen – zou daarbij verloren kunnen gaan. Tevens wordt gewezen op het vrijkomen van broeikasgassen die gedurende generaties in het poolijs werden vastgehouden. Het verlies van poolijs zal echter ook meer zonlicht en warmte doorlaten, waardoor de temperaturen verder zullen kunnen stijgen. Daardoor zal de natuur meer groeikansen krijgen, wat onder meer zal leiden tot een vergroening van de toendra en een toename van boombranden. Anderzijds zal ook de groei van plankton worden gestimuleerd. Al die elementen zullen volgens het rapport ook een grote impact hebben op de levensstijl van de lokale bevolking. Ook op grotere afstand moeten volgens de onderzoekers echter gevolgen worden verwacht. Onder meer wordt gewag gemaakt van een grotere frequentie van extreme weerfenomenen in Noord-Amerika. Verwezen wordt naar het toenemend gevaar op grote droogteperiodes in Californië. Het verlies van het noordpoolgebied is volgens de onderzoekers dan ook de grootste verandering die de mensheid sinds zijn intrede op de planeet tienduizend jaar geleden aan de aarde heeft veroorzaakt. Timothy Gallaudet zegt het rapport persoonlijk aan het Witte Huis te hebben bezorgd. Het is volgens hem nu de vraag op welke manier de autoriteiten met deze nieuwe informatie zullen omgaan. (mah)