Moldavië kent politiek gezien een woelige week. Vrijdag nog nam de zittende regering ontslag en vlogen Russische raketten door het Moldavische luchtruim. Nu blijkt dat Rusland een complot organiseerde om het regime in het land omver te werpen.
Plande Poetin een staatsgreep in Moldavië?
Waarom is dit belangrijk?
Moldavië is een buurland van het belegerde land Oekraïne en Roemenië, een van de NAVO-lidstaten. Daarom werd gevreesd dat het land, als de Russische invasie van Oekraïne succesvol zou blijken, als volgende zou kunnen worden aangevallen. In Transnistrië, een afgescheurd deel van het land, zijn al Russische soldaten gelegerd.In het nieuws: Rusland zou een staatsgreep beramen. Dat vertelde Moldavisch president Maia Sandu.
- Na een bewogen week gaf de president maandag een persconferentie. Daarop verklaarde ze dat Rusland een complot zou beramen om de touwtjes in handen te nemen in Moldavië. “Het plan behelsde de betrokkenheid van mensen binnen het legerapparaat, die, verkleed als burgers, geweld zouden gebruiken, overheidsgebouwen moesten aanvallen en gijzelaars zouden nemen”, zo verklaarde de president.
- Sandu werd vorige week een handje geholpen door haar Oekraïense ambtsgenoot, Volodymyr Zelensky. Diens inlichtingendiensten hadden het complot ontdekt, en Sandu ingelicht. Dat verklaarde de Oekraïner zelf donderdag aan de Europese Raad, de bijeenkomst van de 27 regeringsleiders van de Europese Unie, waarop Zelensky was uitgenodigd.
- Volgens Zelensky bepaalde het plan “wie, waar en hoe” het plan zou worden uitgevoerd. Ook zou het zeer gelijklopen aan Ruslands plan om het Oekraïense regime zelf omver te werpen. De Moldavische veiligheidsdienst SIS deelde nu zelf mee dat het “de activiteiten die erop doelden de Republiek Moldavië te ondermijnen en de openbare orde te verstoren, heeft geïdentificeerd.”
Onderliggend: De vrees dat Moldavië wel eens het volgende slachtoffer kan zijn van Rusland, leeft er al een tijdje.
- Moldavië is een van de weinige landen in Oost-Europa dat nog geen lid is van de Europese Unie of de NAVO. Dat maakt het an sich al kwetsbaarder voor een buitenlandse invasie. Daarnaast bestaat de bevolking uit verschillende etnische groepen, waaronder vooral Russen en Oekraïners. Toen Moldavië in 1990 van de Sovjet-Unie afscheidde, en het Roemeens als de enige taal uitriep, steigerden deze minderheden.
- De minderheden verenigden zich onder een eigen, zelfuitgeroepen staat: Transnistrië, dat vandaag de dag een langgerekt gebied in het oosten van het land omvat. De afgescheiden staat wordt gesteund door Rusland; een contingent Russische troepen is zelfs permanent gestationeerd in de de facto hoofdstad Tiraspol.
- Dit maakt dat het land al langer vreest voor een Russische overname: rechtstreeks, dan wel via de Transnistrische minderheid. Intern wordt dan ook constant gemonitord of een staatsgreep vanuit Rusland eraan zit te komen. Sandu gaf maandag ook aan dat Rusland dit in de herfst van 2022 al eens had geprobeerd. Dat plot werd ontdekt en in de kiem gesmoord door de Moldavische autoriteiten.
(evb)