Taiwan heeft gisteren de grootste schending van zijn luchtruim ooit gemeld. De Chinese luchtmacht stuurde maar liefst 20 vliegtuigen naar het eiland, waarvan er vier in staat waren om kernbommen te droppen. Het voorbije jaar ging het militaire machtsvertoon van China tegenover wat Peking beschouwt als een afvallige provincie crescendo. De Verenigde Staten, dat zich steeds openlijker opwerpt als bondgenoot, vreest dat Xi Jinping speelt met het idee om het eiland opnieuw in te lijven bij het grondgebied.
‘Het lijkt erop dat China overgaat van een periode van tevreden zijn met het status quo wat betreft Taiwan, naar een periode waarin ze ongeduldiger zijn en meer bereid om de grenzen af te tasten en te flirten met het idee van eenmaking’, dat zei een hooggeplaatste functionaris vanmorgen in de Britse zakenkrant Financial Times (FT).
De voorbije weken hebben ook verschillende belangrijke Amerikaanse militairen gewaarschuwd dat het Chinese dreigement om Taiwan binnen te vallen serieus moet genomen worden. Philip Davidson, de Amerikaanse commandant in de regio, verwacht een aanval ‘binnen de zes jaar’.
Assertief of agressief
De voorbije jaren heeft China onder Xi Jinping een grote mate van assertiviteit, en in sommige gevallen agressiviteit, vertoond op verschillende domeinen. Er zijn de spanningen aan de grens met India. Het democratische en onafhankelijke karakter van Hongkong werd eenzijdig naar de prullenmand van de geschiedenis verwezen. In de diplomatieke betrekkingen met Europa toont Peking zich ook zeer strijdlustig. Dat mocht de EU deze week ondervinden toen het enkele symbolische sancties afkondigde wegens de Chinese behandeling van de Oeigoerenminderheid. Chinese sloeg hard terug met tientallen sancties die echt pijn kunnen doen.
‘Maar nergens hebben we meer hardnekkige en vastberaden activiteiten gezien dan de militaire, diplomatieke en andere activiteiten gericht op Taiwan’, zei Kurt Campbell, de Azië-expert van het Witte Huis aan FT.
Reële dreiging?
Ander waarnemers, waaronder veiligheidsspecialisten in Taiwan, vrezen echter minder voor een op til zijnde aanval. China heeft te veel dringende binnenlandse- én buitenlandse dossiers af te handelen om nu een oorlog te ontketenen aan de eigen oostkust. Het ook de beproefde manier waarop China druk zet op andere landen: door net genoeg met de spierballen te rollen om indruk te maken, maar net te weinig om een militaire reactie van de VS uit te lokken. De winst is dubbel: Taiwan houdt zich koest, en wordt tegelijk gedwongen om te investeren in verdedigingswerken. Dat zijn kostbare middelen die niet meer kunnen gaan naar ontwikkeling en het streven naar onafhankelijkheid.
Volgens de meeste militaire en politieke waarnemers in Taiwan zelf blijft een militaire confrontatie met Peking een dreiging om rekening mee te houden, maar minder waarschijnlijk dan de Amerikanen doen uitschijnen. Traditioneel bespeelt Washington graag de perceptie, zodat het zelf makkelijker de druk kan opvoeren in de regio. Net als zijn voorganger Trump is het een speerpunt van Bidens beleid om China’s groeiende invloed in het Stille Oceaangebied in te dammen.