De nieuwe audio-app Clubhouse is razend populair en breekt nu ook door in het Midden-Oosten. Maar blijven de gebruikers – en dan vooral critici en andersdenkenden – ook buiten schot van de autocraten in de regio?
Clubhouse is een nieuw sociaal medium waar gebruikers kamers, rooms, kunnen maken waarin ze het over een bepaald onderwerp hebben. Volgers krijgen daarvan een melding en kunnen meeluisteren. De app, die vorig jaar gelanceerd werd, is aan een opmars bezig – niet alleen hier, maar ook in het Midden-Oosten.
Over de hele regio zijn er honderden chatrooms uit de grond geschoten, waar een breed scala van politieke, sociale en culturele onderwerpen wordt besproken. Zo is Clubhouse in Saoedi-Arabië onlangs de populairste app in de App Store geworden in de categorie sociale media.
‘Bloeiend debat’
Maar volgens de denktank Carnegie Middle East Center openen Arabieren de app niet om het alleen over koetjes en kalfjes te hebben. Een aantal controversiële onderwerpen, van politiek en identiteit tot religieuze overtuigingen en seksuele geaardheid, worden uitgebreid besproken in Arabischtalige Clubhouse-rooms. Terwijl in Libanon wordt gepraat over hoe de rol van religie in de politiek kan worden beperkt, discussiëren vrouwen in Koeweit over seksuele intimidatie.
‘In samenlevingen in het Midden-Oosten waar de media gecensureerd worden, afwijkende meningen verboden zijn en collectieve communicatie afwezig of zwak is onder autoritaire leiders, zal Clubhouse waarschijnlijk de sociale communicatie stimuleren, een bloeiend debat over dringende kwesties op gang brengen, en daardoor indirect de sociale banden aanhalen’, aldus Carnegie.
Doorn in het oog van autocraten
Experts voorspellen echter ook dat oppositieleden in het Midden-Oosten, mensenrechtenactivisten en intellectuelen steeds meer van Clubhouse gebruik zullen maken om hun zaak vooruit te helpen. Tegen die achtergrond is het hoogstwaarschijnlijk dat autocratische regimes in de regio de app vroeg of laat als een last zullen ervaren. Sommige landen zullen Clubhouse waarschijnlijk blokkeren – of op zijn minst vertragen – in navolging van China, dat Clubhouse in februari al blokkeerde.
De eerste tekenen hiervan zijn bovendien al zichtbaar. Vorige maand werd Oman de eerste Arabische staat die Clubhouse blokkeerde, omdat het geen vergunning zou hebben. Gebruikers in de Verenigde Arabische Emiraten kregen te maken met onverklaarbare problemen om toegang te krijgen, al is de app er officieel niet geblokkeerd.
Joe Westby, een onderzoeker bij Amnesty Tech, heeft er geen goed oog in. ‘Ik denk dat mensen in de regio heel voorzichtig moeten zijn met het gebruik van de app’, zei hij aan Middle East Eye. ‘De vroege belofte van platforms om mensen met elkaar te verbinden en meer vrijheid van meningsuiting mogelijk te maken, kan snel verzuren.’
(lb)