Afgelopen vrijdag sloot Oostenrijk zijn laatste steenkoolcentrale. Daarmee is het Alpenland de tweede EU-lidstaat, na ons land, dat steenkool als energiebron volledig de rug toekeert. 

De definitieve sluiting van de steenkoolcentrale van Verbund Mellach werd vorig jaar aangekondigd. Het nekschot kwam er na een doorgedreven protestcampagne van de klimaatactivisten van Global 2000. 

De centrale produceerde elektriciteit en stadsverwarming. Dat laatste was een warmtenet dat gevoed werd door de steenkoolcentrale. Dat voorzag wijkverwarming voor het gros van de huizen in de regio rond de stad Graz. 

100 procent groene elektriciteit

Nu de Oostenrijkers gestopt zijn met stoken voor dit seizoen, werd het ook tijd voor de steenkoolcentrale om haar laatste rookwolk uit te blazen.

De Oostenrijkse minister van Klimaatactie, Leonore Gewessler, spreekt van een ‘historische stap’ op het pad naar 100 procent groene elektriciteit, een ambitie die Oostenrijk tegen 2030 wil vervullen. 

De zet maakt van Oostenrijk het tweede EU-land dat steenkool volledig uitgefaseerd heeft. België was een absolute voorloper in de steenkooluitstap, toen het in 2016 de centrale van Langerlo sloot. Ook Cyprus, Estland, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta en Zwitserland verbranden het CO2-rijke goedje niet voor elektriciteitsopwekking, maar die landen hadden nooit een noemenswaardige steenkoolcapaciteit om uit te faseren. 

EU-landen die stoppen met steenkool

Sinds het klimaatakkoord van Parijs hebben een hele resem Europese landen zich ertoe verbonden om de steenkoolactiviteiten te staken.

Zweden had zich ertoe verbonden om tegen 2022 de laatste steenkoolcentrale te sluiten, maar het ziet er naar uit dat het Scandinavisch land twee jaar voor ligt op schema. Verwacht wordt dat Zweden elk moment het derde Europese land wordt dat met steenkool stopt. 

Tegen 2025 zullen naar verwachting nog zeven landen het Oostenrijks voorbeeld volgen: Frankrijk (2022), Slowakije (2023), Portugal (2023), het VK (2024), Ierland (2025) en Italië (2025), volgens belangenorganisatie Europe Beyond Coal.

Daarna volgen Griekenland (2028), Nederland (2029), Finland (2029), Hongarije (2030) en Denemarken (2030).

In Tsjechië, Spanje en Noord-Macedonië zijn momenteel discussies gaande over wanneer de kolencentrales hun deuren moeten sluiten.

Duitsland heeft aangekondigd dat het zijn laatste kolencentrale tegen 2038 op non-actief zal zetten. Maar dat moet eerst nog bij wet bevestigd worden in de Bundestag.