De Braziliaanse president Jair Bolsonaro lanceerde dit weekend zijn onofficiële herverkiezingscampagne. Daarbij vertelde hij dat alle opiniepeilingen verkeerd zijn en dat hij dit jaar zeker de strijd om het presidentschap weer zal gaan winnen. De aanstaande verkiezingen – die worden gehouden op 2 november 2022 – zijn daarbij volgens Bolsonaro een strijd tussen goed tegen kwaad.

De rechtse Bolsonaro staat dit jaar lijnrecht tegenover zijn politieke aartsvijand, de linkse voormalige president Luiz Inacio Lula da Silva. Die regeerde van 2003 tot 2016 over het land en zou in de voorlopige peilingen een voorsprong van 13 tot 15 punten hebben op Bolsonaro.

Valse peilingen

In zijn toespraak afgelopen weekend had de Braziliaanse president het over “vals gepubliceerde peilingen”. “Ik ben zeker van de overwinning, omdat ik het leger aan mijn zijde heb en dit leger bestaat uit jullie allemaal”, aldus Bolsonaro tegen volgers. Daarnaast zei de Braziliaan dat zijn regering met succes de administratieve rompslomp heeft verminderd, inclusief de versoepeling van het dragen van wapens, wat volgens hem het geweld in het land heeft verminderd. 

De aanstaande verkiezingen zijn geen strijd tussen links en rechts, maar tussen goed en kwaad, volgens de zittende president. “Onze vijand is niet extern, maar intern”. Hiermee doelde de president op zijn voornaamste rivaal, de linkse Luiz Inacio Lula da Silva.

Bolsonaro had daarnaast kritiek op het electorale systeem van het land, dat volgens hem kwetsbaar is voor fraude en hem van de overwinning kan beroven. Critici van de president vrezen door deze opmerking voor taferelen die men eerder bij nederlaag van de Amerikaanse oud-president Trump heeft gezien. Die weigerde in 2020 zijn nederlaag te accepteren en sprak van verkiezingsfraude. Vervolgens probeerden volgers van Trump op 6 januari een staatsgreep te plegen door het Amerikaanse Capitool te bestormen.

Kieswet

De Braziliaanse kieswet stelt dat kandidaten pas vanaf 16 augustus officieel campagne mogen voeren. Volgens Bolsonaro ging het echter niet om een verkiezingscampagne, maar om een doodnormale politieke bijeenkomst. Critici identificeerden echter elementen die toe te schrijven zijn aan een campagne, namelijk het noemen van de verkiezingen, vragen om steun, het zich openbaar kandidaat stellen en het noemen van belangrijke politieke tegenstanders.

Telegram

In het licht van de aanstaande presidentsverkiezingen heeft het communicatieplatform Telegram afgelopen vrijdag een overeenkomst getekend met de Braziliaanse rechtbank om de verspreiding van desinformatie te voorkomen. De dienst was de enige overgebleven app die nog geen samenwerking met de rechtbank had gesloten.

De app werd vorige week door het Braziliaanse Hooggerechtshof offline geplaatst, omdat de dienst te weinig zou gedaan hebben tegen de verspreiding van “fake news”. De app is bijzonder populair onder de aanhangers van de Braziliaanse president, wat het tot een van de snelst groeiende diensten van het land maakt. Aanhangers van Bolsonaro reageerden destijds verbolgen op verbod. “Het enige instrument waarmee we onze vrijheid van meningsuiting kunnen uitoefenen is nu verboden”.

Boos

Veel Brazilianen zijn boos over de manier waarop Bolsonaro de pandemie, de stijgende inflatie en de hoge brandstofprijzen aan heeft gepakt. De president is leider van de conservatieve partij Partido Social Liberal. Volgens de meest recente peilingen leidt de links kandidaat Lula met 43 procent, tegenover de 26 procent van Bolsonaro. 

Onder de zittende president is daarnaast de ontbossing van het Amazonewoud flink toegenomen. Van 1 tot 21 januari werd een gebied zes keer zo groot als Manhattan gekapt, aldus het Braziliaanse nationale ruimte-onderzoeksinstituut INPE. Milieuactivisten verwachten dat het komende jaar het meest verwoestende zou worden voor het Amazonegebied, waar de ontbossing enorm is toegenomen sinds Bolsonaro in 2019 aantrad.

(jvdh)