“Ongewoon hoog aantal CIA-informanten in het buitenland gevangengenomen en geëxecuteerd”

Vorige week heeft de New York Times onthuld dat de CIA, de buitenlandse inlichtingendienst van de VS, bij al haar overzeese posten en officieren alarm heeft geslagen. De reden van het noodsein? Een ongewoon hoog aantal Amerikaanse informanten in het buitenland werd de afgelopen jaren gevangengenomen en geëxecuteerd. Er zijn “tientallen” dergelijke gevallen, volgens de CIA-memo, die werd ingekeken door de NYT.

Waarom is dit belangrijk?

Het gebeurt niet vaak dat een journalistiek medium in het bezit komt van een zeer recente en zeer geheime CIA-memo. En deze is ongetwijfeld erg gênant voor het agentschap. Bij de redenen die worden aangehaald van het falen van CIA-missies, valt één iets op: de alarmistische toon over de technologische vooruitgang van China (er wordt zelfs gewag gemaakt van een voorsprong op de VS).

De boodschap, die opdook in een ongebruikelijk en geheim telegram, was dat “het counterintelligence mission center van de CIA in de afgelopen jaren tientallen gebeurtenissen had gesignaleerd waarbij buitenlandse informanten waren gedood, gearresteerd of hoogstwaarschijnlijk gecompromitteerd (raakten),” schrijft de NYT.

“Hoewel kort, legde het telegram het specifieke aantal agenten vast die door rivaliserende inlichtingendiensten werden geëxecuteerd – een nauw bewaard detail dat contraspionage-administrateuren gewoonlijk niet delen (in dergelijke berichten).”

Het telegram waarschuwde zijn officieren over de hele wereld ervoor om “missie niet boven veiligheid” te plaatsen. Er werd gesuggereerd dat veiligheid nu een secundaire rol speelt, waardoor agenten in gevaar komen. “Agenten” betekent in deze context lokale mensen die door de CIA worden gerekruteerd in een buitenland om in hun thuisland te spioneren. Dat is een gevaarlijke taak, die bijzonder risicovol is voor de buitenlandse persoon (en zijn of haar familie), omdat deze voor zijn natie gevoelige informatie doorgeeft aan de CIA-handlanger.

Rusland, China, Iran en Pakistan

In het telegram wordt ook melding gemaakt van het groeiende bewustzijn bij buitenlandse en rivaliserende agentschappen van de methoden van de Amerikaanse inlichtingendiensten.

Nog volgens de NYT: “Het telegram benadrukte de strijd die de spionagedienst heeft om spionnen te werven over de hele wereld in moeilijke operationele omgevingen. In de afgelopen jaren hebben vijandige inlichtingendiensten in landen als Rusland, China, Iran en Pakistan jacht gemaakt op de bronnen van de CIA en in sommige gevallen hen overtuigd om dubbelagent te worden.”

Biometrische technologie van China

Vooral de toenemende biometrische technologie die door China wordt ingezet, wordt gezien als een ernstig probleem voor het behoud van de dekmantel van lokale bronnen.

  • Het gaat hier om de technologie om iemand te identificeren via een deel van zijn of haar lichaam. Denk aan de vingerafdruksensor op een smartphone, of de irisscan als identificatiecontrole bij een grensovergang.

Het rapport vervolgt met: “Het grote aantal gecompromitteerde informanten in de afgelopen jaren heeft ook de groeiende bekwaamheid van andere landen aangetoond in het gebruik van innovaties zoals biometrische scans, gezichtsherkenning, kunstmatige intelligentie en hackinginstrumenten om de bewegingen van CIA-functionarissen te volgen en zo hun bronnen te ontdekken.”

Hoewel dit niet werd behandeld in de telegram, is er ook de mogelijkheid van lekken en de kwestie van dubbelagenten die compromitterend materiaal verkrijgen, waardoor andere bronnen verder worden blootgesteld.

Gebrekkig intern systeem

Het rapport citeert verder voormalige CIA-agenten die een ietwat gebrekkig intern systeem en bureaucratie beschrijven, dat is opgezet om ambitie te belonen maar het niet erkennen wanneer agenten uitblinken in tact. Promoties worden vaak uitgedeeld aan agenten die de meeste agenten in het buitenland rekruteren.

Een voormalig CIA-agent, Douglas London, liet nog het volgende door de NYT optekenen: “Uiteindelijk wordt niemand verantwoordelijk gehouden als het fout gaat met een agent. Maar: “natuurlijk blijft het in het algemeen zo dat (zo goed als) niemand ooit verantwoordelijk wordt gehouden voor mislukkingen binnen de bureaucratie van de veiligheidsstaat in Washington,” oppert dan weer het financiële blog ZeroHedge.

(kg)

Meer