Met ruim 200.000 geregistreerde coronabesmettingen in de voorbije 24 uur breekt Frankrijk alweer een nieuw record. De Franse regering spreekt van “een vloedgolf”, en dat terwijl over zowat 100 dagen de Franse presidentsverkiezingen op het programma staan.
Eerder dit jaar waren de meeste politieke analisten er nog gerust op. De presidentsverkiezingen staan gepland voor 10 en 24 april 2022. Bijna iedereen ging ervan uit dat de coronacrisis hoogstens een zijthema ging zijn in de campagne, en dat het vooral om socio-economische kwesties, veiligheid en migratie ging gaan.
Aftredend president Emmanuel Macron had ook ongetwijfeld ingecalculeerd dat Frankrijk op 1 januari voor een half jaar de voorzitter van de Europese Unie wordt. Dat zou hem het ideale platform geven om zich als staatsman en leider van Europa te profileren.
Maar alle campagnestrategieën dreigen nu achterhaald te raken door de oprukkende Omikronvariant. Op ruim drie maanden van de stembusslag wordt duidelijk dat de pandemie – en de beleidskeuzes van de overheid – omnipresent zullen zijn in de kiescampagne.
200.000 besmettingen op 24 uur
De combinatie van de Deltavariant met de besmettelijkere Omikronvariant leidt dezer dagen immers tot een enorme versnelling in het aantal besmettingen in Frankrijk. Op 4 december stond de teller op 50.000 gevallen per dag, op Kerstmis was dat 100.000 en vandaag is de kaap van 200.000 besmettingen overschreden.
Aan dat tempo zullen dus 1 miljoen Fransen besmet raken op amper vijf dagen, op een bevolking van 65 miljoen inwoners. De stijging is wellicht deels toe te schrijven aan het groter aantal testen in de eindejaarsperiode, maar virologen houden toch rekening met een bijna verticale stijgingscurve in januari. De Franse minister van Volksgezondheid Olivier Véran spreekt van “een vloedgolf”.
Dat een groot deel van de Franse bevolking besmet zal raken, lijkt nog moeilijk te vermijden. De twee prangendste vragen voor de komende weken zijn: in welke mate wordt de samenleving (bedrijven, openbare diensten, scholen) lamgelegd door de besmettingen, en twee: wat wordt de impact op het aantal hospitalisaties?
Vaccinatiepas
Macron kiest vooralsnog niet voor de harde aanpak, zoals de volledige lockdown in Nederland, maar voor een strategie die de klemtoon legt op vaccinatie, met de invoering van een strenge vaccinatiepas als symbooldossier. Het staat in de sterren geschreven dat daar nog druk over gediscussieerd zal worden. Onder meer Marine Le Pen, de presidentskandidate voor Rassemblement National, vindt zo’n pas nutteloos.
Naast de inhoudelijke debatten, zal de opstoot van de Omikron-variant ook tot praktische gevolgen leiden voor de kiescampagnes. Grote meetings houden wordt moeilijker, deur-aan-deurbezoeken eveneens. Daardoor is de kans groot dat de presidentiële campagne zich vooral op sociale media en in tv-debatten gaat afspelen.
In een extreem scenario zouden de verkiezingen zelfs uitgesteld kunnen worden, al heeft Macron verzekerd dat hij de verkiezingsdata wil respecteren.
Corona-moeheid
En dan is er nog de psychologische impact. Het is overduidelijk dat de Franse bevolking, zoals de rest van de wereld, de coronacrisis meer dan beu is. Dat kan leiden tot onvoorspelbaar gedrag in het kieshokje.
Het zou kunnen dat de Fransen zich massaal achter de vlag van de leider gaan scharen en Macron een nieuwe ambtstermijn geven. Maar volgens politieke analisten is ook het omgekeerde best mogelijk: omdat Macron met de coronacrisis geassocieerd wordt, valt het niet uit te sluiten dat de Fransen een nieuwe wind willen laten waaien.
De psychologische impact zal mede afhangen van Macrons coronabeleid in de laatste drie maanden van zijn huidige mandaat. Het verklaart wellicht waarom hij vooralsnog voor een niet al te strenge koers kiest, in de hoop dat de besmettingspiek niet tot een oncontroleerbaar aantal hospitalisaties leidt.
(kg)