OESO waarschuwt de rijkste economieën voor de onrust die AI kan creëren op de arbeidsmarkt: "Een op de vier jobs dreigt te verdwijnen"

Artificiële intelligentie (AI) is aan een stevige opmars bezig. Vooral in de rijkste economieën onderzoeken de bedrijven hoe de technologie hen kan helpen om de productiviteit te verhogen. Toch is niet iedereen een grote fan van kunstmatige intelligentie. De organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) adviseert de lidstaten om zich voor te bereiden op de negatieve impact die AI kan hebben op de arbeidsmarkt.

In het nieuws: “De snelle ontwikkeling in generatieve AI, die in staat is om complexe taken uit te voeren tegen steeds lagere kosten, in combinatie met het gemak waarmee die nieuwe technologieën kunnen worden toegepast, suggereren dat de OESO-economieën aan de vooravond staan van een AI-revolutie die de werkplek fundamenteel zou kunnen veranderen”, waarschuwt de OESO in haar jaarlijkse Jobs Report

De organisatie merkt op dat de potentiële voordelen, zoals een hogere werktevredenheid en productiviteitswinst, moeten worden afgewogen tegen de negatieve effecten.
“Ondanks de beperkte impact van generatieve AI op de arbeidsmarkt tot nu toe, is het duidelijk dat de technologie op termijn verschillende jobs kan vervangen, waardoor de angst voor dalende lonen en banenverlies toeneemt”, merkte Stefano Scarpetta, directeur Werkgelegenheid, Arbeid en Sociale Zaken bij de OESO, bij een toelichting van het rapport.
- We zien nu al de eerste impact van AI op de bedrijfswereld. Verschillende uitgevers hebben medewerkers op straat gezet. Zo heeft het meer dan 100-jaar oude iconische tijdschrift National Geographic vorige maand zijn laatste overgebleven journalisten ontslagen. Ook de Bild-uitgever Axel Springer schrapte onlangs enkele honderden jobs bij de regionale redacties van de Duitse krant Bild. In een interne mail stond er dat de inzet AI daar mee de oorzaak van is.
- Ook in andere sectoren gaan er jobs op de schop. De Britse telecomreus BT heeft in mei aangekondigd dat AI zo’n 10.000 jobs zal vervangen.

Een op de vier jobs staat op het spel

Details: Volgens de OESO bestaat voor 27 procent van de banen een relatief groot risico dat ze worden vervangen door AI.

Vooral voor werk dat nu door lageropgeleiden wordt gedaan is de kans aanwezig dat AI dit straks overneemt, onder meer in de bouw of de landbouw en in mindere mate de industrie en het transport.
Jobs waarbij meer dan 25 van de 100 vaardigheden en bekwaamheden die volgens AI-experts gemakkelijk geautomatiseerd kunnen worden, lopen het meeste risico om te verdwijnen.
Uit een eerder onderzoek van de OESO blijkt ook dat drie op de vijf werknemers vrezen dat ze hun baan in de komende 10 jaar kunnen verliezen door AI.

Voorts waarschuwde Scarpetta dat de technologie gepaard gaat met “ernstige ethische uitdagingen op het gebied van gegevensbescherming en privacy, transparantie, vooroordelen en discriminatie, automatische besluitvorming en verantwoordingsplicht.”

Kanttekening: Het is niet allemaal kommer en kwel. Volgens de in Parijs gevestigde organisatie brengt AI ook enkele troeven met zich mee.

Zoals sommige andere economen, waaronder die van de Amerikaanse bank Goldman Sachs, erkent OESO dat AI nieuwe jobs kan creëren en de lonen een boost kan geven. Voorts blijkt uit een rondvraag dat veel werknemers aangeven dat ze hun job dankzij AI veel liever doen doordat vervelende taken worden geautomatiseerd.
Al kunnen anderen ook hun loon zien dalen. “Dat kan onder meer het geval zijn voor werknemers die door de automatisering een kleiner takenpakket krijgen”, staat er nog in het rapport.

Conclusie: “Er is dringend actie nodig om ervoor te zorgen dat AI op een verantwoorde en betrouwbare manier wordt gebruikt op de werkplek”, luidt de conclusie van de OESO. “Werknemers en werkgevers moeten de vruchten van AI kunnen plukken en zich eraan kunnen aanpassen, met name door opleiding en sociale dialoog.”