Op de bodem van de wereldzeeën ligt waarschijnlijk bijna 15 miljoen ton microplastic.

Dat is de ontstellende conclusie van een studie van de Australische Commonwealth Scientific and Industrial Research Organization (Csiro). Die is gebaseerd op monsters die op zes locaties, ongeveer driehonderd kilometer buiten de zuidkust van Australië, op dieptes tussen 1.655 meter en 3.016 meter werden genomen.

Uit een analyse van de oceaansedimenten bleek dat er op de oceaanbodem meer dan dertig keer plastic kan worden teruggevonden dan op het wateroppervlak.

Wereldwijd

De onderzoekers stelden vast dat elke gram sediment gemiddeld 1,26 delen microplastic bevat. Microplastic heeft een diameter van maximaal 5 millimeter en is meestal afkomstig door het voortdurende afbraakproces van grotere plastic voorwerpen.

‘Het feit dat op dergelijke afgelegen locaties en dieptes plastic kan worden teruggevonden, geeft aan dat het probleem zich over de hele wereld in de oceanen manifesteert,’ merkt ecologe Denise Hardesty, leider van het onderzoek, op.

‘Het fenomeen moet de mens aanzetten na te denken over de wereld waarin hij leeft,’ aldus Hardesty. ‘Bovendien geeft het probleem ook een idee over de impact van de menselijke consumptiegewoonten op zelfs de meest ongerepte locaties op de planeet. We moeten ervoor zorgen dat de oceanen geen grote vuilnisbak worden. Het probleem moet aan de bron worden gestopt.’

Het was volgens Hardesty onmogelijk om de leeftijd van het opgehaalde microplastic te bepalen. Evenmin kon worden achterhaald welke producten de bron van het afval waren geweest. ‘Uit de vorm van het microplastic blijkt echter een duidelijke link met gebruiksartikelen,’ aldus de onderzoekster.

Gevaren

Aan de hand van extrapolaties berekenden de onderzoekers dat op de oceaanbodem wereldwijd in totaal ongeveer 14,4 miljoen ton microplastic ligt. ‘Dat lijkt weliswaar een groot gewicht, maar dat cijfer blijft slechts een fractie van de totale hoeveelheden plastic doorheen de jaren in de oceanen terecht komen,’ betoogde Hardesty.

‘Sommige studies spreken over ongeveer 8,5 miljoen ton per jaar. Andere studies, die ook rivieren meetellen, maken gewag van jaarlijkse volumes tussen 19 miljoen ton en 23 miljoen ton.’ Onderzoekers berekenden eerder dat op het oppervlak van de oceanen wereldwijd 250.000 ton plastic zou drijven. 

‘Er zitten weliswaar een aantal onvolkomenheden in al deze schattingen, maar de cijfers kunnen het publiek wel een beeld van de omvang van de problematiek bezorgen,’ zegt Hardesty nog. ‘Maar men moet ermee rekening houden dat de kustgebieden een groter verzamelpunt van plastic afval zijn dan de oceaanbodem.’

Hardesty wijst nog op de gevaren van plastic afval voor de fauna. Dieren kunnen in grotere stukken plastic verstrikt raken, terwijl kleinere delen door een groot aantal diersoorten kunnen worden opgegeten, waardoor het product ook in de menselijke voedselketen terecht komt.