De OPEC en Rusland beramen zich over de volgende zet in het schaakspel tussen de olieproducerende landen en de VS.
Amerikaanse inspanningen om een stijging van de olieprijzen te vermijden door druk uit te oefenen op de Golfstaten om hun productie op te voeren leveren resultaat op. Een vat ruwe olie kostte vrijdag 20% minder dan een maand geleden, toen de hoogste prijs in 4 jaar werd bereikt.
Wat zich vandaag op de oliemarkten afspeelt is vooral fascinerend vanwege de economische, geopolitieke, maar ook binnenlandse gevolgen voor tal van landen.
Twee jaar geleden stortte de prijs van olie in. Toen moest nog minder dan 30 dollar per vat worden betaald. Maar onder impuls van Saoedi-Arabië sloot de OPEC een in december 2016 een alliantie met Rusland, waarbij de productie werd teruggeschroefd en de prijs een tijdlang stabiliseerde tussen de 50 en 70 dollar per vat. Tot de sancties tegen Iran en de chaos in Venezuela de prijs van een vat olie een maand geleden tot ver boven de 70 dollar katapulteerde.
Boycot van Iran is er geen
Het was pas toen de Amerikaanse president Donald Trump de Golfstaten aanspoorde om hun productie op te voeren en hij 8 landen toeliet zich verder in Iran te bevoorraden (waaronder de 3 grootste klanten van de Islamitische Republiek: China, India en Japan) dat de prijs een neerwaartse spiraal inzetten. Ook in Teheran wordt opgelucht adem gehaald, want deze 8 landen nemen ongeveer driekwart van de Iraanse productie af.
Trump wilde tegen elke prijs vermijden dat de prijs aan de Amerikaanse pomp in de aanloop van de tussentijdse verkiezingen zijn plannen zou dwarsbomen. Resultaat: de markten worden plots met een surplus, eerder dan met een tekort geconfronteerd. Opnieuw haalt Trump dus zijn slag thuis en noteert olie 20% lager dan een maand geleden, met ruwe olie tegen om en bij de 60 dollar per vat en de iets betere Brent-olie aan 70 dollar. In Washington wordt dit als een overwinning gevierd, want volgens experts kunnen zowel producenten als consumenten met zulke prijs leven.
Saoedi’s denken na over een wereld zonder OPEC
Maar dat is dan zonder Saoedi-Arabië gerekend, dat zich opnieuw voor een krachtmeting met de Verenigde Staten opmaakt. De Saoedi’s hebben weinig begrip voor het pragmatisme van de Amerikaanse president in het conflict met Iran. De Saoedi’s denken ondertussen ook na over een wereld zonder OPEC. Op 5 december komt de OPEC opnieuw samen met als enige agendapunt een nieuwe reductie van de productie.
De OPEC wil niet eens tot dan wachten, want zondag heeft de Omaanse olieminister Mohammed bin Hamad al-Rumhi al verklaard dat een meerderheid van OPEC-leden en bevriende olieproducenten voorstander is van een verlaging van de globale olieproductie. Ook Rusland doet mee, met als voornaamste doel Trump stokken in de wielen te steken.
Tel daarbij een recent akkoord tussen de Iraakse regering en de Koerdische autoriteiten om bestaande stocks te deblokkeren, waardoor nu dagelijks 200.000 tot 400.000 extra vaten op de wereldmarkten zullen komen. De olie-oorlog treedt dus een volgende fase in.
© Getty Images