Het is wat ondergesneeuwd geraakt in alle coronaberichten, maar de Europese Commissie maakte vorige week bekend dat het ‘niet in de weg zal staan’ van nieuwe kerncentrales. Als lidstaten op die manier de strenge Europese klimaatdoelstellingen willen behalen dan kan dat, zei de klimaatbaas van de EU. De commissaris waarschuwde wel voor de nadelige eigenschappen van nucleaire energiebronnen.

De Europese Commissie neemt een neutraal standpunt in wat betreft kernenergie, dat zei de commissaris die verantwoordelijk is voor de Green Deal vorige week in een gesprek met de directeur van het Internationaal EnergieAgentschap (IEA)

‘Het grote voordeel van kernenergie is natuurlijk dat het emissievrij is’, liet Timmermans optekenen. ‘Als lidstaten tot de conclusie komen dat het de beste optie is, zal de commissie niet in hun weg staan.’

Tsjechië en Polen

Die boodschap is waarschijnlijk vooral gericht naar Polen en Tsjechië. De twee Centraal-Europese landen willen inzetten op nieuwe kerncentrales om de klimaatdoelstellingen van de EU te behalen. De Poolse regering is van plan om tegen 2040 tussen de 6 en 9 GigaWatt aan nucleaire capaciteit te bouwen. Vorige week raakte bekend dat Polen vooral rekent op Amerikaanse bedrijven om de capaciteit die nieuwe centrales op te trekken.

Tsjechië liet twee weken geleden weten dat het bereid was om zich te scharen achter de ambitie van Brussel om tegen 2030 de uitstoot van broeikasgassen te verminderen met 55 procent. Maar dan moest de EU wel staatssteun voorzien voor de bouw van een nucleaire centrale in Dukovany, aldus de Tsjechische regering.

In het begin van dit jaar maakte de klimaatcommissaris van de EU nog korte metten met nucleaire energie als energiebron: ‘Niet duurzaam en bovendien veel te duur’, was het verdict. Om Tsjechië en Polen mee aan boord te krijgen van de Green Deal heeft hij blijkbaar water bij de wijn gedaan. De twee buurlanden waren aanvankelijk fervente tegenstanders van het plan van de EU om tegen 2050 koolstofneutraal te zijn.

‘Ernstige nadelen’

Volgens Fatih Birol, topman van het IEA, is kernenergie ‘een koolstofvrije technologie’, dat momenteel zo’n 27 procent van de elektriciteit genereert in de EU. Wind en zonne-energie leveren momenteel 15 procent van het totale elektriciteitsaanbod, maar dat aandeel stijgt wel snel.

Timmermans onderschreef die stelling, maar wees ook op de ‘ernstige nadelen’, van de energiebron. Zo moet het uranium geïmporteerd worden, wat altijd een risico inhoudt, en is er ook nog steeds geen oplossing voor radioactief afval.

‘Bovendien is het verschrikkelijk duur’, zei Timmermans. ‘Ik moet vermelden hoe duur het is.’ Het duurt zeer lang eer een investering in kerncentrales terugverdiend wordt. In combinatie met het feit dat er bijna geen verzekeraars meer te vinden zijn voor nucleaire centrales, zijn nieuwe kerncentrales zo goed als onmogelijk te bouwen zonder massale overheidssteun.

U kan het hele gesprek hier beluisteren: