Voormalig Brexit-onderhandelaar Michel Barnier (Les Républicains) is een nieuwe protagonist in de aanloop naar de Franse presidentsverkiezingen. Hij speelde zich in een televisiedebat in de kijker door te stellen dat Frankrijk op ‘de pauzeknop voor immigratie’ moet drukken.

Barnier, een voormalige conservatieve minister van Financiën, zei in een tv-show dat immigratie een bedreiging vormt voor de stabiliteit van de Franse samenleving. Hij wil dan ook de immigratie naar Frankrijk voor 3-5 jaar opschorten, alsook de controles aan de buitengrenzen van de EU verscherpen.

‘Er zijn verbanden tussen immigratiestromen en terroristische netwerken die daarin proberen te infiltreren’, vertelde hij in het debat van RTL-LCI-Le Figaro op zondag. Hij voegde er snel aan toe dat hij niet dacht dat alle immigranten ‘met inbegrip van degenen die proberen de Middellandse Zee over te steken om een beter leven te vinden, grote terroristen of delinquenten zijn.’

Barnier heeft herhaaldelijk laten doorschemeren dat hij zich kandidaat wil stellen voor de presidentsverkiezingen van volgend jaar. Zijn kandidatuur heeft tot dusver echter geen momentum gekregen, schrijft Politico. 

Centrumrechts

De centrumrechtse partij van Barnier, Les Républicains, is er nog niet over uit hoe ze haar kandidaat zal kiezen; of ze zal kiezen voor een systeem van voorverkiezingen of gewoon een zogenaamde ‘natuurlijke’ kandidaat zal steunen. Conservatieve voorkandidaten zijn onder meer een voormalig minister, Xavier Bertrand, en Valérie Pécresse, hoofd van de regio Groot-Parijs.

In Frankrijk, waar Barnier als een centrist wordt beschouwd, zeiden critici dat de immigratiebelofte hem dichter bij de lijn bracht van de nationalistische politica Marine Le Pen (Rassemblement National). Zij voert eveneens campagne met de belofte immigratie naar Frankrijk te stoppen. Eerder schaarde ze zich achter de misnoegde militairen die in twee controversiële open brieven de staat van de Franse samenleving hekelden. De stellingname van Barnier moet wellicht ook in het licht van dit debat gezien worden.

Ironisch

Britse commentatoren merkten fijntjes op dat als Europa een harder standpunt over immigratie had ingenomen, zoals Barnier nu voorstelt, de Brexit misschien niet had plaatsgevonden.

‘Barnier pleit voor volledige stopzetting van immigratie gedurende 3-5 jaar, alsook opschorting van het verdrag van Schengen. Ironisch, want als de EU veel mildere beperkingen op het vrije verkeer van personen had toegestaan, was Brexit er waarschijnlijk nooit gekomen. (En ja, ik weet dat hij waarschijnlijk niet-EU-immigratie bedoelt)’, tweette Financial Times-commentator Gideon Rachman.

‘De gevaarlijkste man van Europa’

‘De gevaarlijkste man van Europa’, noemde The Daily Telegraph hem toen hij van 2010 tot 2014 Eurocommissaris was voor de interne markt. Hij werd belast met de taak de Londense City onder het juk van de EU te brengen in de nasleep van de Grote Recessie van 2008-2009. 

Die onheilspellende titel bleek lichtelijk overdreven. Barnier wist een plafond af te dwingen voor bankiersbonussen, maar verder kwam de City toch redelijk goed weg bij die geduchte Brusselse interventie. Plots gold hij voor de Britten als een eerlijk man en een goede luisteraar.

Al vanaf zijn veertiende is Barnier politiek betrokken, beïnvloed door generaal De Gaulle, die toen nog president was. Barnier werkte echter niet het gebruikelijke parcours af dat bij een Franse politieke droomcarrière hoort. Zo doorliep hij niet de eliteschool voor beoogde ambtenaren en regenten, de École Nationale d’Administration, maar deed hij een relatief ‘gewone’ economische studie in Parijs.

IJdel is hij ook, vertelde toenmalig staatssecretaris Paul Myners in 2011 aan de Financial Times. ‘Ik heb de heer Barnier ontmoet toen hij minister was. Hij kwam ons opzoeken in het ministerie van Financiën. Hij liep door de gang (…). Ik ben een groot kunstliefhebber en ik was nogal onder de indruk dat hij stopte om elk schilderij te bekijken. Ik dacht, dit is een man met wie ik een gemeenschappelijke interesse deel.’ Schijn, echter, bedroog de staatssecretaris: ‘Toen besefte ik dat hij eigenlijk op elk schilderij naar zijn spiegelbeeld in het glas keek en zijn haar of zijn toupet goedlegde.’

(tb)