Nieuwe energieschok in Europa ternauwernood afgewend

De Noorse regering heeft ingegrepen bij een loondispuut tussen werknemers en werkgevers van olie- en gasplatformen, dat voor massale stakingen in de oliesector zorgde. De overheid heeft beide partijen samengebracht voor een onafhankelijke instantie om te bemiddelen in het conflict, zoals de Noorse wet verplicht. Zo wordt een staking beëindigd die de Europese energievoorraad kan bedreigen.

Waarom is dit belangrijk?

Als op één na grootste olie- en gasproducent van Europa, na Rusland, is Noorwegen een hoofdrolspeler geworden in de energiecrisis die het Avondland sinds de oorlog in Oekraïne teistert.

Terwijl een staking van werknemers in de industrie op dinsdag de gasprijzen al had opgedreven, deed de dreiging van verdere acties vrezen voor het ergste. De Noorse Olie- en Gasvereniging had het dit weekend al over een daling van de uitvoer van gas met 60 procent, en van 340.000 vaten olie. In de huidige context kon de Noorse regering daarom weinig anders dan ingrijpen.

De regering wil nu dat de vakbond Lederne, die een loonsverhoging voor z’n arbeiders eist, en de federatie van olie- en gasbedrijven Norsk olje og gass, met elkaar in gesprek gaan. “Wij betrachten normaliter grote terughoudendheid alvorens in te grijpen bij loonsbemiddelingen”, liet minister van Arbeid Marte Mjøs Persen optekenen. “De ernstige gevolgen van de aangekondigde escalaties hebben mij echter gedwongen in te grijpen.”

De eendaagse sluiting van drie olievelden in de Noordzee heeft volgens het Noorse staatsenergiebedrijf Equinor al geleid tot het verlies van het equivalent van ongeveer 89.000 vaten.

Voorzieningszekerheid ondermijnd

Na de inval van Rusland in Oekraïne, probeert Europa zijn energie-afhankelijkheid van Rusland te verminderen, dat zijn export reeds heeft verminderd als reactie op de westerse sancties. Dit zet niet-Russische olie- en gasproducenten onder druk.

“Het ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukt dat de offensieve oorlog van Rusland tegen Oekraïne grote gevolgen heeft gehad voor de voorzieningszekerheid van veel Europese landen”, aldus de Noorse regering in haar verklaring. “Er is een onmiddellijk gevaar voor verdere energietekorten in Europa. Een vermindering van de Noorse gasleveringen zal de energiecrisis verergeren, nog afgezien van de politieke, financiële en maatschappelijke gevolgen die ermee gepaard gaan. Noorwegen moet alles doen wat in zijn macht ligt om de Europese energiezekerheid en de Europese solidariteit tegen de Russische agressie te versterken.”

Nu de winter nadert en de Europese reserves nog lang niet gevuld zijn, is de druk op Noorwegen het grootst. Het land kan het zich niet veroorloven zijn productie te laten dalen door loongeschillen, vooral nu Rusland op het punt staat de Nord Stream-pijpleiding te sluiten voor onderhoud. Sommigen geloven zelfs dat Moskou de leveringen niet eens zal hervatten zodra de werkzaamheden voltooid zijn …

(lb/fjc)

Meer