In New York heeft de gemeenteraad een plan uitgewerkt om in de metro een strikter beleid te voeren. De maatregelen maken deel uit van een strategie om daklozen uit het transportsysteem van de stad te weren. Daarbij werd benadrukt dat daklozen niet langer te kans zullen krijgen om in de ondergrondse, die door de Metropolitan Transportation Authority (MTA) wordt beheerd, te overnachten. Er is echter ook kritiek op de ingreep.

“Vele reizigers blijken angst te hebben om van de metro gebruik te maken”, betoogde Eric Adams, burgemeester van New York. “Dat zorgt ervoor dat een gedeelte van het publiek van de toegang tot een belangrijk deel van het openbaar vervoer van de stad verstoken blijft. Dat kan niet langer meer worden geduld.”

Gestegen criminaliteit

Adams kondigde daarbij aan dat de politie een duidelijke opdracht zal krijgen om de gedragsregels van de metro te laten respecteren. “Het is al langer verboden om in de metro op de grond te liggen, een onhygiënische omgeving te creëren en te roken of openlijk drugs te gebruiken”, stipte de burgemeester aan. “Die regels zullen nu strikt worden toegepast.”

De burgemeester wees er daarbij op dat het aantal misdrijven in de metro opnieuw toeneemt. Adams erkende dat het aantal strafbare feiten in de ondergrondse weliswaar beperkt blijft, maar wees erop dat er vorig jaar toch een stijging met 25 procent tegenover het jaar voordien moest worden gemeld.

Adams beloofde de inspecties in de metro te verhogen en met duizend extra agenten te versterken. De agenten zouden daarbij ook een extra training krijgen. Vooral op de terminus van de verschillende metrolijnen zal voor een sterkere aanwezigheid van de politie worden gezorgd. “Daar zullen alle reizigers niet langer worden aangemoedigd, maar worden verplicht om de treinstellen te verlaten,” luidt het.

De stad en de staat New York hebben tegelijkertijd beloofd om de opvangdiensten voor daklozen uit te breiden. De bestaande opvangsystemen bieden in New York bijna 50.000 mensen onderdak. Maar daarnaast leven er in de stad nog eens 2.400 mensen die geen enkele opvang hebben en die vaak tijdens de nacht in de metro een onderkomen zoeken.

Criminalisering?

“Het is wreed en onmenselijk om mensen zonder huisvesting in de metro te laten wonen”, stipte Adams daarbij aan. “Het is echter ook oneerlijk tegenover de forenzen en andere passagiers die voor een hygiënische, ordelijke en veilige omgeving betalen. De dagen dat er voor dit groeiende probleem een oog wordt dichtgeknepen zijn voorbij.”

Het stadsbestuur merkt daarbij op dat het gebruik van de metro in New York zich nog altijd niet van de coronacrisis heeft hersteld. De trafieken zouden slechts ongeveer 50 procent bedragen van het niveau dat voor de uitbraak van de coronapandemie was opgetekend.

“De bezorgdheid over de veiligheid van de ondergrondse remt de inspanningen voor een herstel van die trafieken op”, werpt burgemeester Adams op. “Er moet dus ingegrepen worden om die bekommernissen weg te nemen.”

Critici wezen echter op het historische tekort aan stabiele tijdelijke en permanente huisvesting. “Dit betekent dat een verhoogde handhaving in de metro de dakloosheid niet oplost”, beklemtoont Peter Malvan, adviseur van het Safety Net Project van het Urban Justice Center.

“Mensen uit de trein jagen en in de vrieskou sturen, helpt de daklozen niet. Door politiewerk worden mensen niet veilig gehuisvest. Deze aanpak is verkeerd, onwettig en vormt een angstaanjagende weg naar criminalisering.”