De coronacrisis heeft de manier waarop we werken drastisch gewijzigd. Denk bijvoorbeeld aan de opmars van telewerken. Ook hebben bedrijven voortaan meer aandacht voor de vierdaagse werkweek. En vandaag springt een nieuwe formule in het oog: negen op vijftien dagen werken.

Het idee van een werkweek van vier in plaats van vijf werkdagen – met langere werkdagen – is niet nieuw. Het dateert eigenlijk al uit de jaren negentig, maar dat werkregime heeft de jongste jaren opnieuw meer aandacht gekregen, mede door de soms ingrijpende verandering in onze kijk op werk en de organisatie ervan als gevolg van het coronavirus.

Er zijn verschillende langdurige experimenten geweest en de vierdaagse werkweek is in verschillende landen, waaronder België, ingevoerd. Maar nog niet iedereen is klaar om van een 5-daagse naar een 4-daagse werkweek over te stappen. Veel werkgevers en werknemers vrezen namelijk dat het alternatieve werkregime zal leiden tot winstverlies, extra druk op de werknemers door een hogere dagelijkse werklast, lagere productiviteit, enz.

Maar er bestaat een alternatief dat een middenweg is tussen de traditionele werkweek en de vierdaagse werkweek: negen op vijftien kalenderdagen werken.

Wat betekent dat juist?

Om te beginnen betekent dat niet dat een werknemer negen opeenvolgende dagen moet werken. Concreet zou die elke twee weken een extra vrije dag krijgen, naast de weekends.

In ruil daarvoor zal de werknemer meer uren werken op de dagen dat hij of zij werkt om de extra vrije dag te compenseren, waardoor er dus geen loonverlies is.

De voordelen van die formule zijn vergelijkbaar met die van de vierdaagse werkweek.

• De productiviteit neemt niet af omdat het aantal gewerkte uren uiteindelijk gelijk blijft. De arbeidsuren worden gewoon anders verdeeld.
• Volgens de eerste tests in bedrijven heeft het een positieve impact op de tevredenheid van de werknemers.
• Het evenwicht tussen werk en privéleven wordt verbeterd, evenals het algemene welzijn.

“Het afwisselen van vier- en vijfdaagse weken zorgt ook voor een beter evenwicht”, zegt Ben Branson-Gateley, CEO en medeoprichter van het HR-softwarebedrijf Charlie HR, dat deze regeling test. Hij wijst erop dat de vierdaagse week de werkdruk enorm vergroot, omdat werknemers langer moeten werken om elke week een volledige dag in te halen.

Niet voor iedereen

Net als de vierdaagse werkweek is de negendaagse werkweek echter niet voor alle beroepen en bedrijven haalbaar. In sommige gevallen kan het gewoon niet werken, of brengt het te veel beperkingen met zich mee.

Sommige bedrijven geven de voorkeur aan werkweken van 4,5 dagen. De werkweek eindigt dan bijvoorbeeld op vrijdag om 13.00 uur.

Elk bedrijf is anders, waardoor er geen algemeen werkpatroon bestaat dat op maat is van iedere onderneming. Maar een bedrijf kan natuurlijk zelf een bepaald werkregime uitwerken. Het vinden van een eigen manier van werken die afwijkt van de traditionele en eeuwenoude organisatie kan alleen maar positief zijn, want uit onderzoek is gebleken dat de productiviteit gelijk blijft, maar dat werknemers over het geheel genomen meer voldoening halen uit het werk en een betere balans tussen werk en privéleven hebben.

(ns)