In het nieuws: Warschau tempert de “groene” ambities van de grootste Poolse elektriciteitsproducent.

• Begin deze week kondigde het elektriciteitsbedrijf PGE, dat voor 60 procent eigendom is van de staat, aan dat het klimaatneutraliteit wil bereiken tegen 2040, tien jaar eerder dan gepland.
• Warschau reageerde: nee, dat zal niet eerder dan 2049 zijn. 

In detail: Wat heeft PGE aangekondigd?

• In een woensdag gepubliceerde verklaring kondigde de grootste Poolse elektriciteitsproducent aan dat het zijn “groene” ambities heeft aangescherpt.
• PGE heeft verklaard dat het klimaatneutraliteit wil bereiken tegen 2040, waar het aanvankelijk mikte op 2050, in overeenstemming met de doelstellingen die zijn vastgesteld door de Poolse regering.
  • Om dit te bereiken, is het staatsbedrijf van plan om tegen 2030 te stoppen met het gebruik van steenkool voor elektriciteit en verwarming. 
  • Het heeft ook verklaard dat het zijn koolstofemissies tegen 2040 met 95 procent wil verminderen en de rest wil vastleggen of compenseren, bijvoorbeeld door bomen te planten (die CO2 absorberen).
  • De eerste kerncentrale van het land, die eerder deze zomer groen licht kreeg van de regering, zou ook moeten helpen.
• “Om concurrerend te blijven, heeft de Poolse economie schone, veilige, groene en goedkope energie nodig. De bijgewerkte strategie van PGE vertegenwoordigt een doordacht, rationeel en verantwoordelijk pad voor de ontwikkeling van de Poolse energiesector op basis van moderne oplossingen”, zei CEO Wojciech Dąbrowski.

De reactie: Wat zei de regering?

• Kort na deze even verrassende als verheugende mededeling, antwoordde het Poolse ministerie van Staatsactiva, geleid door de conservatieve PiS-partij, dat de doelstellingen van de regering ongewijzigd bleven.
• “Het energiebeleid van de Poolse regering, zoals uitgevoerd door het ministerie van Staatsactiva, houdt geen versnelde uitfasering van steenkool in”, zei het ministerie in een verklaring, eraan toevoegend dat de laatste steenkoolmijnen tot 2049 in bedrijf zouden blijven, in overeenstemming met een eerder ondertekend sociaal akkoord.
• “Het ministerie van Staatsactiva hoopt dat de uitgangspunten van het energiebeleid van de regering door alle energiebedrijven in staatsbezit in de praktijk zullen worden gebracht, wat ook tot uiting zal komen in hun investeringsstrategieën en activiteiten”, voegde het ministerie eraan toe. De boodschap is duidelijk.

Een zeer complexe kwestie

• Polen zal naar verwachting binnenkort Duitsland inhalen als de grootste vervuiler van de Europese Unie, aldus Reuters.
• Maar de taak van Warschau is niet eenvoudig: Poolse kolenmijnen zijn even belangrijk voor de elektriciteitsproductie als voor de werkgelegenheid. En de vakbonden stellen zich sterk op. Sommigen hebben zelfs opgeroepen tot het aftreden van de CEO van PGE na zijn aankondiging.
• Tegelijkertijd wordt de Poolse kolenindustrie onder druk gezet door EU-richtlijnen. Daarom is de regering er van plan om binnenkort een 100 procent door de staat gerund orgaan (National Energy Security Agency, NABE) op te richten, dat de kolenactiva van energiebedrijven zal overnemen. Dit zou de financiering van steenkool via publiek geld mogelijk moeten maken, aangezien banken niet langer bereid zijn om de sector te ondersteunen.
  • In deze context lijkt de aankondiging van PGE om tegen 2030 te stoppen met steenkool logisch: de NABE houdt zich bezig met steenkool, terwijl de bedrijven zich richten op de groene overgang.

De Europese Commissie heeft overigens maandag bevestigd dat Polen onlangs een zaak heeft aangespannen bij het Hof van Justitie van de EU tegen drie door Brussel genomen maatregelen. Een daarvan betreft de jaarlijkse doelstellingen voor broeikasgasemissies die de EU aan Polen heeft opgelegd. Warschau betwist de maatregelen, omdat ze de energiezekerheid van het land zouden bedreigen.

(nd)