De Russische oppositieleider Alexei Navalny beweert dat hij dat hij één van de Russische geheim agenten, die hem wilden vergiftigen, om de tuin geleid heeft. Via de telefoon kreeg hij de de FSB-agent zover, dat die laatste zelfs details onthulde over de mislukte moordaanslag. Zo zouden de belagers van de Kremlincriticus gif op zijn ondergoed gesmeerd hebben om hem te doden.
‘We hebben een oplossing aangebracht zodat er geen sporen te vinden zijn.’ Aan het woord is FSB-officier Konstantin Kudryavtsev, die uitlegt hoe hij de sporen van een moordaanslag uitwiste, in het bewijsdepot van de lokale politie-afdeling. Wat hij niet wist, is dat hij de uitleg gaf aan het doelwit van de aanslag.
Navalny is momenteel nog steeds aan het herstellen in Berlijn nadat hij op 20 augustus in Siberië vergiftigd werd met novitsjok, een zenuwgas uit het Sovjettijdperk. Vorige week toonde onderzoekscollectief Bellingcat aan hoe een eliteteam van de FSB, de Russische inlichtingendienst, de politieke rivaal van Poetin drie jaar lang geschaduwd heeft. Onder meer de identiteit van de geheim agenten werd onthuld. Aan de hand van telefoondata en vluchtgegevens toonden de onderzoeksjournalisten zelfs aan dat zijn belagers in de buurt waren op het moment dat Navalny vergiftigd werd met het zenuwgas novitsjok.
Rollenspel aan de telefoon
Maandag publiceerde Navalny een opvallende video op zijn sociale mediakanalen. Daarin beweert hij dat hij enkele van zijn vermoedelijke gifmengers had opgebeld, terwijl hij zich voordeed als een assistent van de voormalige FSB-chef Nikolai Patrushev. Dit vond plaats voordat Bellingcat naar buiten kwam met hun onderzoek. De geheim agenten wisten op dat moment dus niet dat hun identiteit op de straatstenen lag.
Navalny belde zijn vermoedelijke gifmengers op, terwijl hij zich voordeed als een assistent van de voormalige FSB-chef Nikolai Patrushev.
De meeste agenten hingen al snel op. Maar één van hen – Konstantin Kudryavtsev, een militaire chemicus in dienst van de FSB – sprak 49 minuten met hem. Hoewel hij soms terughoudend leek om via een gewone lijn over de missie te spreken, lokte Navalny – in de rol van een Russische veiligheidsofficier – enkele zeer bezwarende uitspraken uit. Hij kon de ‘militaire chemicus’ doen zeggen dat hij deel uitmaakte van de ‘kuisploeg’, die na de aanslag sporen moest uitwissen. De man gaf zelfs een saillant detail vrij: het gif novitsjok werd op de onderbroek van de Kremlin-criticus gesmeerd, in een poging om hem uit te schakelen.
De man aan de andere kant van de lijn zei dat hij verantwoordelijk was voor ‘het verwerken’ van Navalny’s kleren, zodat er ‘geen sporen zouden gevonden worden’. De kleren Navalny droeg toen hij doodziek een Siberisch ziekenhuis binnengedragen werd, zijn op mysterieuze wijze verdwenen toen hij in een coma lag.
‘Wat is er dan misgegaan, waarom heeft hij het overleefd?’ vroeg die de politieke opposant van de Russische Poetin over zichzelf. ‘Het zou helemaal anders verlopen zijn, had zijn vliegtuig geen noodlanding gemaakt’, antwoordde de vermoedelijke sluipmoordenaar. ‘Ook de lokale ambulanciers hebben snel opgetreden, ander zou het helemaal anders afgelopen zijn.’
Corruptie-onderzoeker
Inlichtingsdienst FSB noemt het telefoongesprek ‘fake’, volgens het Russische persagentschap TASS. De authenticiteit van het telefoongesprek, en de identiteit van de man aan de andere lijn konden nog niet onafhankelijk worden vastgesteld. De gegevens uit het Bellingcat-onderzoek zijn echter wel verifieerbaar, aangezien die zich baseren op publiek beschikbare data.
‘Als we hem wilden vergiftigen wilden, zouden we het wel afmaken’
Russisch president Vladimir Poetin
Poetin kon dan ook niet ontkennen dat zijn veiligheidsdiensten Navalny al drie jaar schaduwen. Tijdens een persconferentie vorige week zei de Russische president dat het was, ‘omdat Navalny contact had met buitenlandse inlichtingsdiensten’. Het best bewijs dat er geen sprake is van een vergiftiging is volgens Poetin trouwens dat Navalny nog leeft, want ‘als we dat wilden, zouden we het wel afmaken’.
Wat schandalen op het hoogste niveau blootleggen betreft, is Navalny zelf ook niet aan zijn proefstuk toe. Naast politicus is hij zelf een bekwame, zij het activistische onderzoeksjournalist. Al jaren legt hij met nauwgezet onderbouwde dossiers en virale video’s de corruptie binnen Poetins regime bloot.
De video heeft 24 uur na publicatie al meer dan 12 miljoen views op YouTube. Navalny is Poetins belangrijkste politieke tegenstander. In 2018 voerde hij campagne om Poetin uit te dagen in de presidentsverkiezingen, maar hij werd uitgesloten van deelname. Sindsdien lanceert hij met enig succes oppositiefiguren in regionale verkiezingen, die het opnemen tegen leden van Poetins partij Verenigd Rusland.