Tijdens de nacht van maandag op dinsdag zal de NASA opzettelijk een ruimtesonde op een hemellichaam laten neerstorten aan een snelheid van meer dan 20.000 kilometer per uur. Dat doet het met een opmerkelijk doel: het Amerikaanse ruimteagentschap wil testen of het mogelijk is om de baan van een asteroïde te veranderen.
Met de DART-missie (Double Asteroid Redirection Test), die in november 2021 werd gelanceerd, zal de NASA proberen om de baan van ruimterots Dimorphos lichtjes te veranderen. De asteroïde bevindt zich op zo’n 11 miljoen kilometer van de aarde en draait rond een groter hemellichaam, Didymos.
Het zal de eerste keer in de geschiedenis zijn dat zal worden onderzocht of het mogelijk is om de omloopbaan van een asteroïde aan te passen, een techniek die later mogelijk gebruikt zou kunnen worden om inslagen op de aarde te voorkomen.
Dat alles doet onvermijdelijk denken aan de Netflix-film Don’t Look Up, met onder meer Leonardo di Caprio.
Geen gevaar voor de aarde
Er moet meteen wel een kanttekening bij worden gemaakt. De techniek, zelfs als die succesvol blijkt, zal enkel werken op asteroïden die zich nog heel ver van de aarde bevinden. De baan ervan zal immers maar een heel klein beetje worden veranderd, maar op lange afstanden zou dat verschil steeds significanter worden.
Nog een voetnoot: Dimorphos bevindt zich niet op een ramkoers met onze planeet, en dat zal ook na de succesvolle uitvoering van de missie niet zijn. Dat liet de NASA zaterdag alvast weten in een persbericht.
Impact na middernacht
Als alles goed gaat, zal de sonde, die zo’n 570 kilogram weegt, iets na middernacht Belgische tijd aan een snelheid van meer dan 20.000 kilometer per uur neerstorten op Dimorphos. Het spektakel zal worden opgevolgd door meerdere telescopen, waaronder ook de ruimtetelescoop James Webb.
Dat zo’n klein object de baan van een rots als Dimorphos kan veranderen, is opvallend. De asteroïde heeft een diameter van zo’n 160 meter en een massa van zo’n 4,8 miljoen ton, miljoenen keren meer dan de DART-sonde. Toch verwacht de NASA dat de impact de baan van de rots rond Didymos met zo’n 5 tot 10 minuten zal doen vertragen. Of dat lukt, moet in de komende weken worden nagegaan.
Italiaanse handlanger
Dat satellieten en telescopen van buitenaf moeten opvolgen wat er gebeurt, lijkt vanzelfsprekend. Hoewel DART zelf uitgerust is met camera’s, die om de seconde een foto zullen maken naarmate de sonde dichter bij de asteroïde komt, zal daar niet veel uit blijken. Door de enorme snelheid van meer dan 6 kilometer per seconde zal de ruimterots op de foto’s enorm snel dichterbij lijken te komen, waarna ze opeens zullen ophouden. Van de sonde zelf zal niet veel overblijven.
Om die reden heeft de NASA een handlanger meegestuurd. Aan boord bevond zich tot voor kort immers LICIACube (Light Italian CubeSat for Imaging Asteroids), een miniatuursatelliet van 14 kilogram, die enkele dagen terug werd losgelaten. De “mini-fotograaf” van DART zal drie minuten na de impact langs Dimorphos vliegen om te analyseren wat er gebeurde, alsook om foto’s te nemen.
Later, in 2026, zal het Europese ruimteagentschap (ESA) nog een missie naar Didymos en Dimorphos sturen. Dan zullen drie ruimtetuigen als onderdeel van de Hera-missie verder onderzoek uitvoeren. Zij zullen zo’n zes maanden rond de asteroïden draaien.
(evb)
