De Wetten van Verlinden’, staat met grote letters onder een voorpagina van Knack die de Vogue waardig had kunnen zijn: de foto van CD&V haar nieuwe leading lady spat ervanaf. En de minister van Binnenlandse Zaken weet het wel zeker: ‘Neen, de rechtsstaat zit niet op een roetsjbaan‘.

• Vandaag immers kondigt Annelies Verlinden, in zowat alle kranten ook, een wettelijk kader aan om heel de corona-aanpak te onderbouwen, een zogenaamde ‘pandemiewet’. Die werkte haar kabinet uit, samen met minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld).
• Die wet komt er nadat er loodzware kritiek te horen was op de manier waarop maatregelen zoals een avondklok, de sluiting van bepaalde zaken, het betreden van woningen, het verbieden van iemands toegang tot een tweede woning, of de controle van burgers met drones werden genomen. Voor een aantal van die zaken, die manifest tegen de grondrechten ingaan, ontbrak toch de nodige democratische onderbouwing via het Parlement.
• En erger, een aantal lokale bestuurders misbruikten de coronacrisis om lokaal nog verder te gaan: onder meer in Willebroek voerde een burgemeester van N-VA de avondklok in ‘omwille van veiligheid’, wat uiteraard niet kan.
• Een nieuwe ‘pandemiewet’ moet nu een aantal mogelijke maatregelen ‘aanbieden’ die de beleidsmakers wettelijk kunnen nemen in het geval van een pandemie. Dan heeft dat soort maatregelen meteen een democratische meerderheid in het Parlement achter zich gehad. Want tot nu ging alles via KB’s en MB’s, koninklijke en ministeriële besluiten van de regering zelf: een beetje magertjes, om zo ver vrijheid te beperken, met dergelijke juridische instrumenten.
• Maar of nu alle kritiek kan getemperd worden, met de pandemiewet, en de rechtsstaat ‘niet op de roetsjbaan’ zit, zoals Verlinden stelt? Wel, in De Morgen reageert grondwetspecialist Patricia Popelier al waarschuwend: ‘We moeten opletten dat we hiermee geen blanco cheque geven. Een inperking van de grondrechten kan enkel aanvaard worden vanuit een bijzondere urgentie, en als de bestaande maatregelen niet volstaan. Op zijn minst moeten er in de pandemiewet procedurele garanties worden ingebouwd voor zo’n uitbreiding. Zij moet achteraf ook telkens de goedkeuring krijgen van het parlement.’