Marokkanen krijgen vandaag heel stevige delegatie Belgen over de vloer, maar kiescampagne niet ver weg

De Vivaldi-regering trekt met een stevige delegatie naar Marokko om te spreken over het terugnemen van gevangenen en een migratieakkoord.

Premier Alexander De Croo (Open Vld), vicepremier en minister van Justitie Paul Van Tigchelt (Open Vld), minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v), minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (cd&v) zijn vanmorgen allemaal in Rabat, de hoofdstad van Marokko.
Toeters en bellen dus, want een heel stevige delegatie, en daar houdt men in Marokko wel van: hoe meer pomp and circumstance, hoe beter. Want naast de toppolitici zijn ook de topambtenaren van zowel de politie als migratiediensten van België mee, allemaal om toch maar aan te geven hoe belangrijk men in Brussel de Marokkaanse homologen vindt.
Vivaldi heeft het regime in Rabat immers nodig, wil het een stevige cluster problemen toch een beetje proberen op te lossen, zowel op vlak van migratie als justitie. Marokko is het nummer één land van zowel legale als illegale migratie naar België. In de Belgische gevangenissen zitten tegelijk zo’n 1.000 mensen van Marokaanse origine, waarvan liefst 670 die niet op legale manier in België verbleven.
Tot vorig jaar nam Marokko maar heel weinig van hun landgenoten terug: gemiddeld zo’n 2 per maand. “In het najaar is minister Van Tigchelt al in Rabat geweest, om banden te smeden. En het netto-effect is dat er sindsdien zo’n 20 per maand worden teruggenomen”, zo is in de entourage van de minister van Justitie te horen.
Bij collega de Moor klinkt een ander verhaal: daar geeft men al veel langer aan dat het een erg eenzame en moeilijke opdracht is om als staatssecretaris van Asiel en Migratie te gaan smeken bij herkomstlanden op toch maar hun illegaal verblijvende landgenoten in België terug te willen nemen. “Dat op eigen houtje doen, maakt heel weinig indruk, zeker in landen als deze”, zo zegt de Moor.
Die problematiek kwam op harde manier aan de oppervlakte na de dood van twee Zweedse fans in Brussel, die vermoord werden door de Tunesische terrorist Abdesalem Lassoued: het is en blijft aartsmoeilijk om mensen zonder papieren het land uit te krijgen, zo moest de Moor toen achteraf in de Kamer toegeven. Binnen Vivaldi kreeg die problematiek toen plots voor meer aandacht.
Staatssecretaris de Moor pleitte er toen openlijk voor om meer gezamenlijke initiatieven te nemen met heel de regering, liefst in een breed bezoek mét de premier én nog een batterij ministers, die wel meer indruk maken op derdenlanden die hun burgers moeten terugnemen. “Het is dankzij dit aangekondigde bezoek dat de Marokkanen nu al die cijfers hebben opgedreven, de afgelopen maanden”, zo stelt de Moor, een beetje in tegenspraak met Van Tigchelt.

Ondertussen in Rabat: De Croo schetst het belang van de reis, maar de Belgische kiescampagne is nooit ver weg.

Dat Vivaldi plots met zo’n delegatie opduikt, en met alle egards in Rabat wordt ontvangen, komt zeker de premier helemaal niet slecht uit. Integendeel: zijn kiescampagne is opgebouwd rond hem als leider, als staatsman, die België op het internationale toneel boven haar gewicht doet boksen. De Marokko-reis heeft, ook al omdat er zoveel ministers mee zijn, meteen flink wat pers aangetrokken: mooi meegenomen in electorale tijden.
Toeval of niet: De Croo zelf is ondertussen volop het voorwerp van een pre-campagne van affiches, van zijn eigen Open Vld. In heel het land zal de premier twee weken lang overal te zien zijn op borden, niet alleen in zijn eigen kieskring Oost-Vlaanderen.
“Na twee weken wordt dat dan overplakt met lokale kandidaten”, zo is bij de Open Vld-top te horen. Het onderlijnt wat we al langer weten: alles op De Croo, bij de Vlaamse liberalen.
In Rabat speelt de premier ondertussen zonder fout zijn rol: zowel bij de informele als formele contacten verzorgt hij zijn relaties met de meegereisde pers uitstekend, veel meer dan andere meegereisde ministers, zoals Verlinden.
“Marokko is een belangrijke geopolitieke en economische speler, hier gebeuren veel moderniseringen, de wind waait in de juiste richting hier. Het is voor ons dus wel van belang om hier energie aan te besteden. En ook in het conflict in het Midden-Oosten neemt Marokko een gematigde positie in die vergelijkbaar is met de onze: de-escalatie en het geweld veroordelen”, zo stelt De Croo in de residentie van de Belgische ambassadeur, voor hij straks de Marokkaanse premier ontmoet.
De Croo vergelijkt daarbij het Belgische initiatief met wat de Europese Unie ondertussen aan deals afsloot met Tunesië, Mauritanië en Egypte: realpolitik rond migratie. “We komen hier niet met gigantische leningen, of andere steun, maar het is wel dezelfde insteek. We hebben een belangrijke economische delegatie mee, waar we morgen mee naar Casablanca trekken. Dat is de logica zelve. We moeten met partnerlanden rond de Middellandse zee op voet van gelijkheid praten.”
In het kielzog reizen inderdaad een pak bedrijven mee, van pijplijnbedrijf Fluxis tot Waterleau en baggeraars Deme en De Nul. “We gaan voor het komende WK ook onder meer leveringen voor de grasmat doen”, zo weet de premier.
En als big picture is er natuurlijk onvermijdelijk straks een migratiedeal op EU-niveau, zo weet de premier. “Dat zal niet meer voor ons voorzitterschap van de EU zijn, de komende maanden. Maar het zit er wel aan te komen, net zoals met Turkije overigens”, zegt De Croo.
Vanuit België reageert de oppositie ondertussen scherp. Migratiespecialist Theo Francken (N-VA): “De halve Vivaldi-regering en de hele media trekken naar Marokko om een terugkeerakkoord te ondertekenen. Ik deed hetzelfde maar dan in het eerste deel van de legislatuur destijds. Vivaldi doet het helemaal op het einde van de legislatuur, enkele weken voor de verkiezingen na jaren van rampzalige terugkeercijfers en asielchaos. Een zoveelste stuntkluifje waar de kritiekloze pers gretig in zal bijten”, zo stelt die.