In Frankfurt kwamen donderdag de bestuurders van de Europese Centrale Bank samen. Zoals verwacht werd besloten de rente op het huidige niveau. Tot na de zomer moet daarin alvast geen verandering worden verwacht.  De herfinancieringsrente blijft gehandhaafd op 0 procent. Dat betekent dat banken gratis geld kunnen lenen bij de ECB. De depositorente staat op min 0,4 procent. Wie geld in Frankfurt in bewaring geeft, moet daarvoor betalen. 

Mario Draghi, de eerste rentevrije ECB-voorzitter

ECB-voorzitter Mario Draghi zal de geschiedenis ingaan als de allereerste voorzitter van de ECB die nooit de rente verhoogde. Al bij zijn eerste optreden voor de ECB op 3 november 2011 verraste hij de markt door de rente te verlagen. De kans is reëel dat hij nooit een omgekeerde beweging zal maken vooraleer hij in oktober opstapt. Draghi wordt dan wat de Duitsers ‘der erste zinslose Präsident’ noemen of de eerste rentevrije voorzitter.

De reden is niet ver te zoeken. In de nasleep van de financiële crisis lanceerde Draghi een stimulusprogramma zonder weerga. Duizenden miljarden euro werden in de economie gepompt. Overheden en bedrijven staken zich tot over de oren in de schulden. Elke renteverhoging zal daarom onvermijdelijk tot wanbetalingen en faillissementen leiden. Even kon de ECB nog de schijn ophouden. Maar amper een jaar nadat men ons vertelde dat de crisis voorbij was, staat de EU voor een nieuwe recessie.

Na de financiële crisis van 2008 werd de zakencyclus vervangen door een kredietcyclus. Aandelenprijzen werden de hoogte in gejaagd. De stimulus deed weinig voor de economie zelf. Integendeel, hij leidde tot de grootste inkomensongelijkheid in generaties.

Sparen = geld verliezen

Onder de grote slachtoffers van deze rentevrije voorzitter bevinden zich uiteraard de spaarders. Die hebben hun spaargeld de voorbije jaren enkel in waarde zien dalen. Daar zal niet snel verandering in komen. De financiële markten prijzen een eerste renteverhoging pas in tegen midden 2020. De Duitse economie balanceert ondertussen op de rand van een recessie, Italië bevindt zich naar alle waarschijnlijkheid al in recessie. Ook in Frankrijk is de verzwakking van de economie een feit.

Een recent rapport van het World Economic Forum, gebaseerd op een enquête bij ongeveer duizend experts en besluitvormers, waarschuwt voor minder gunstige economische vooruitzichten en verslechterende geopolitieke omstandigheden. Ongeveer 90 procent van de respondenten verwacht dit jaar een verdere economische confrontatie tussen grootmachten. Het rapport waarschuwt dan ook dat de wereld met open ogen in een volgende crisis dreigt te stappen.

Slecht nieuws dus voor al wie hoopte dat de rente op zijn spaargeld snel opnieuw op zijn minst voor de inflatie zou compenseren. Met andere woorden: omdat de prijzen van goederen en diensten gemiddeld harder stijgen dan de compensatie die spaarders krijgen, neemt de koopkracht van spaargeld af. Dat kostte de spaarders vorig jaar ongeveer 5 miljard euro. Dat daar binnen de ambtstermijn van Draghi nog verandering in komt, gelooft niemand.

{Op onderstaande grafiek: de reële opbrengst van spaargeld in procenten}