De immigratieproblematiek, die rechtse populisten de voorbije jaren de wind in de zeilen heeft bezorgd, verdwijnt straks naar de achtergrond. De verregaande uitschakeling van de middenklasse, onder impuls van technologische innovatie, en de klimaatproblematiek zullen dan gaan primeren. Die middenklasse zal dan bescherming eisen. En die zal ze eerder van links dan van rechts krijgen.
Dat schrijft Europa-specialist Wolfgang Munchau in een opiniestuk in de Financial Times.
De immigratieproblematiek – het verkiezingsplatform van populistisch rechts – blijft belangrijk, maar niet zo belangrijk als dat de voorbije jaren het geval is geweest. Omdat de oplossingen die rechts aanreikt – de bouw van een muur in de VS of de nationalisering van de immigratiepolitiek in de EU – het probleem niet zullen doen verdwijnen. Rechts krijgt het straks steeds moeilijker om op dat thema verkiezingen te winnen.
3 problemen luiden de ruk naar links in
Volgens Münchau zal het belang van de immigratiepolitiek snel moeten onderdoen voor 3 andere zaken:
- de impact van artificiële intelligentie op de jobs van de middenklasse
- toenemende armoede en
- economische herlokalisering veroorzaakt door de klimaatwijziging.
Eens de kiezers van de middenklasse zich bedreigd beginnen te voelen zullen ze bescherming eisen. De kans is groot dat ze die eerder aan de linkerkant van het politieke spectrum zullen vinden dan aan de rechterkant.
Waarom? Rechts geeft traditioneel weinig om armoede en rechtse partijen zitten ook nog eens vol klimaatontkenners, aldus Münchau. Sommige rechts-populisten spreken dan al de taal van het volk, het is links dat dat resultaten zal boeken.
Ruk naar links is al ingezet
Die beweging is al ingezet. Onder andere in de VS, waar Alexandria Ocasio-Cortez (foto boven) de nieuwe ster van links, op zeer korte tijd jaar stempel heeft gedrukt op het politieke circus. Op onderstaande video maakt de 29-jarige op 5 minuten brandhout van het Amerikaanse politieke systeem.
Ook andere Democratische coryfeeën zoals Bernie Sanders, Kamala Harris en Elisabeth Warren kondigen bij verkiezingswinst fikse belastingverhogingen voor de superrijken aan. Sanders wil de rijkste 0,2% van de VS een belasting van 77% opleggen. Warren wil met haar ‘Ultra Millionaire tax’ een jaarlijkse belasting van 2% opleggen aan mensen die meer dan 50 miljoen dollar bezitten en 3% op mensen die meer dan 1 miljard dollar in activa hebben. ‘Confiscerende belastingstarieven’ van 70%, 80% en zelfs 90% voor de rijken klinken sommige ‘forgotten people’ als muziek in de oren.
Volgens Münchau zijn niet de percentages maar de vastberadenheid waarmee een trend wil worden omgekeerd die nu al 30 jaar aanhoudt. En die een einde moet maken aan ‘het sprookje van het ‘trickle-down’-effect’ en de belastingvoordelen voor de rijken.
Vandaag bevinden we ons nog in de anti-immigratie Trump-fase, besluit Münchau. Maar ook die heeft verliezers. Eens die zichtbaar worden keert het tij. Wanneer de Duitse automobielindustrie instort onder impuls van de onvermijdelijke elektrische en zelfrijdende wagen. We treden een tijdperk in waarin radicalisme zal worden verkozen boven gematigdheid en links boven rechts. En dat wordt niet het tijdperk van Donald Trump.
The fact to the matter…
Bonus 1: Sinds Donald Trump aan de macht is heeft hij 600 keer het woord ‘jobs’ getweet. De woorden “robot,” “robots,” of “automatisering”… nog nooit. (The New Yorker) Dit terwijl de Robotics Industry Association in een nieuw rapport meldt dat vorig jaar 35.880 robots naar Amerikaanse fabrieken werden verscheept, 7% meer dan in 2017.
Bonus 2: Steven Mnuchin, Amerikaans Minister van Financiën en ex-Goldman Sachs, stelde eerder al pas over vijftig tot honderd jaar de impact van de automatisering te verwachten. Hij verklaarde dan ook dat het probleem nog niet op zijn radar stond.
Bonus 3: De Amerikaanse senator en presidentskandidaat Bernie Sanders maakte vorige week een boude claim: “De familie Walton (eigenaars van de supermarktketen Walmart) verdient meer geld in een minuut dan de gemiddelde Walmart-werknemer in een gans jaar.”
Die claim is nochtans accuraat, welke meetmethode ook wordt gehanteerd. De Waltons kregen vorig jaar omgerekend 25.149 dollar per minuut in dividenden uitgekeerd. In geen enkele functie verdient winkelpersoneel zo veel op een jaar.
In dat verband blijft de olifantencurve van de Servisch-Amerikaanse econoom Branko Milanovic een klassieker. Daarop wordt duidelijk dat de 0,01% de absolute winnaars van de globalisering zijn. In 2017 streken ze 82% van alle bijkomende rijkdom op.
De Waltons – maar ook Amazonbaas Jeff Bezos, die aan 9 seconden voldoende heeft om het jaarloon van zijn mediane medewerker te verdienen – bevinden zich aan de uiterste rechterkant van de curve, waar ze steil omhoog gaat.
Volgens de Deutsche Bank verdrievoudigden de inkomsten van de 1% tussen 1980 en 2014. Voor de voormelde Walmart-medewerker, die zich rond het 50ste percentiel situeert – waar de curve de 0%-groeilijn kruist – is de stijging zo goed als 0%.