Leven na de westerse boycot: “Azië wordt standaardmarkt voor Russische olie”

Het Aziatische continent zal de plaats van Europa innemen als “standaard-afzetmarkt” voor Russische olie. Dat oppert althans de Amerikaan Daniel Yergin, vicevoorzitter van analysebureau S&P Global, en historicus met als specialiteit de energiemarkt.

Waarom is dit belangrijk?

Westerse landen hebben Rusland economisch gestraft voor de invasie van Oekraïne: de VS hebben Russische ruwe olie verboden, het Verenigd Koninkrijk is van plan hetzelfde te doen en de Europese Unie (EU) overweegt soortgelijke maatregelen. Vraag is hoeveel Moskou daarvan voelt als er andere gretige afnemers zijn.

“Er is veel zelfsanctionering gaande die simpelweg inhoudt dat mensen geen olie ophalen, banken geen kredietbrieven verstrekken, verladers niet komen opdagen en, inderdaad, mensen in sommige havens geen Russische olie ontvangen”, vertelde Yergin aan de Amerikaanse zakenzender CNBC.

Daardoor blijft Rusland zitten met een overschot aan ruwe olie dat moeilijk te verkopen is. En die situatie zal waarschijnlijk verergeren, menen energie-analisten. Rusland, dat deel uitmaakt van de OPEC+-alliantie, is volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) ’s werelds grootste exporteur van olie naar de wereldmarkten en de grootste exporteur van ruwe olie – na Saoedi-Arabië.

“Ik zou vijf weken geleden gezegd hebben dat Rusland een energiesupermacht is (…) Ik denk dat het nog steeds een belangrijke speler zal zijn. Maar het zal een verminderde energiemacht zijn in vergelijking met waar het eerder was”, zei Yergin.

Goedkope Russische olie

Eerder deze maand observeerde het IEA dat Russische ruwe olie tegen recordkortingen wordt verkocht. Volgens analisten boden enkele handelsfirma’s onlangs kortingen van 30 dollar en 25 dollar per vat voor het mengsel uit de Oeral.

Daarentegen zijn de prijzen voor de energie-export van andere landen gestegen tot een niveau dat in meer dan een decennium niet is gezien. De olieprijzen liggen ongeveer 80 procent hoger dan een jaar geleden en zijn volatiel sinds het begin van de oorlog.

Door de torenhoge olieprijzen staan grote Aziatische olie-importeurs, zoals China en India, onder zware economische druk. De aantrekkingskracht van goedkopere Russische olie doet zowel Beijing als New Delhi de banden aanhalen met Moskou.

“Het lijkt erop dat Azië de standaardmarkt wordt voor vaten Russische olie die normaal naar Europa zouden zijn gegaan”, betoogde Yergin daarom.

New Delhi

Traditioneel betrekt India zijn ruwe olie uit Irak, Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Nigeria – maar nu de olieprijzen de pan uit rijzen, vragen deze spelers allemaal hogere prijzen.

Er is daarom, na het uitbreken van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne, een “aanzienlijke” stijging genoteerd van Russische olieleveringen aan India – en New Delhi lijkt klaar te zijn om nog meer goedkope olie uit Moskou in te slaan.

“India importeert, zoals u weet, 85 procent van zijn olie, dus het is een echte schok voor de Indiase economie als de olieprijzen stijgen”, wierp de energiespecialist in het interview nog op.

Roepie-roebeltransactie

“India praat met Rusland over het kopen van olie tegen een aanzienlijke korting (…) maar het is een ingewikkeld logistiek systeem dat 100 miljoen vaten olie per dag over de hele wereld vervoert en (…) dat herschikken, gaat niet soepel”, stipte Yergin aan.

De aankoop van Russische olie zal verlopen via een roepie-roebeltransactie. Er werd een handelsmechanisme ontwikkeld om deze transactie mogelijk te maken voor olie, maar ook voor andere goederen, waaronder meststoffen.

India heeft Rusland niet krachtig veroordeeld voor zijn agressie in Oekraïne. Dit is overigens een constante in de diplomatie van het land. In 1956, toen de USSR het verlangen naar vrijheid in Hongarije hardhandig de kop indrukte, en daarna in 1968 in Tsjecho-Slowakije, nam de grootste democratie ter wereld ook genoegen met een oproep tot kalmte. De filosofie lijkt: treiter de Russische beer nooit, je kunt misschien nog je voordeel doen met z’n vriendschap.

(ns)

Meer