De olieprijs is vandaag in vrije val. De WTI, de Amerikaanse oliestandaard, bereikte aan alarmerend tempo een negatieve prijs. Gas- en elektriciteitsprijzen duiken bijna elke zondag onder nul. Maar wat betekent dat voor u?

Er is dan wel net een akkoord gesloten tussen het oliekartel OPEC en Rusland om de olieproductie te beperken, maar vele producenten zitten nog met een overschot dat ze niet kwijtraken. Door de coronacrisis zijn er meer bedrijven gesloten en wordt er minder met de auto gereden. De vraag naar olie is dus drastisch gedaald. Producenten nemen voor de opslag van hun olie zelfs hun toevlucht tot grote schepen in de zee.

De vraag zal niet meteen opveren, wat heeft geleid tot het bizarre scenario van een negatieve olieprijs. Omdat opslaan vaak meer kost dan de olie weggeven, zit er voor producenten niets anders op dan kopers geld geven om olie aan te schaffen. De WTI heeft op ons weinig invloed, maar zodra ook de Brent onder nul duikt, heeft dat gevolgen voor uw portemonnee.

Groene energie

Voor elektriciteit geldt dezelfde economische wetmatigheid. Een overaanbod leidt tot lagere prijzen. Alleen is het principe een beetje anders. Elektriciteitsprijzen worden negatief als er een groot aanbod is aan groene energie, doordat de zon hard schijnt of er veel wind waait. Omdat kerncentrales hun productie niet op een-twee-drie kunnen stilleggen, kampen ook zij dan weer met een overschot. Elektriciteit is maar in zeer geringe mate op te slaan, dus producenten willen daar zo snel mogelijk van af.

Wat er dan gebeurt, is dat de prijs van elektriciteit onder nul gaat, waardoor elektriciteitsproducenten worden aangemaand om installaties te sluiten en grote industriële verbruikers worden betaald om meer te gebruiken. Dat brengt het verbruik weer in evenwicht.

Dat gebeurt sowieso al enkele keren per jaar, meestal op weekend- of feestdagen, wanneer de meeste bedrijven – grote elektriciteitsverbruikers – gesloten zijn. Maar in deze uitzonderlijke coronatijden zijn bedrijven constant gesloten, waardoor de situatie bijna elke zondag voorkomt. Het mag niet verbazen dat elektriciteitsproducenten daar niet over te spreken zijn.

Gevolgen

Maar wat betekent dat nu voor u als consument? We moeten u al meteen teleurstellen: u zult niet betaald worden om uw huis te verwarmen of uw auto vol te tanken. Voor brandstof is er bijvoorbeeld het cliquetsysteem, waarbij een verlaging van de prijzen deels wordt gecompenseerd door meer accijnzen. Dus zelfs in het onwaarschijnlijke geval dat tankstations hun prijzen negatief maken, sturen de extra belastingen die nog steeds boven nul. Maar u zult wel minder betalen dan u nu betaalt.

Voor elektriciteit is het probleem dat de prijs die u per kilowattuur betaalt al is vastgelegd en dat geen enkel contract inspeelt op prijsschommelingen. Maar het kan wel voordelig zijn om nu een nieuw contract op te starten op basis van de prijzen op dit moment. Het is dus misschien geen slecht moment om van energieleverancier te veranderen.