Europa wil net als de Verenigde Staten en Rusland de complexe nucleaire brandstof plutonium-238 (Pu-238) kunnen maken. Dat moet de atoombatterijen voeden in Europese ruimtevaartuigen. Het van oorsprong Belgische Tractebel haalde de opdracht van het ruimte-agentschap ESA binnen. Ook het nucleair onderzoekscentrum SCK CEN in Mol doet mee.
Perseverance, de Amerikaanse robotverkenner op Mars, rijdt op een atoombatterij die draait op plutonium-238. Die brandstof is erg geschikt voor ruimteverkenningen en is essentieel om ruimtevaartuigen en astronauten te voorzien van elektriciteit en warmte te voorzien waar de zon niet schijnt en zonne-energie dus onmogelijk is.
Plutonium-238 warmt vanzelf op dankzij zijn radioactiviteit. De productie ervan is echter complex en alleen de Verenigde Staten en Rusland zijn erin geslaagd de radioactieve stof te maken. Om niet afhankelijk te zijn van die landen, zocht het European Space Agency (ESA) bedrijven die de nucleaire brandstof voor Europa konden ontwikkelen.
Europese autonomie
Tractebel, vroeger een Belgisch bedrijf en nu onderdeel van de Franse energiereus Engie, haalde het contract binnen. ““Ik ben echt trots dat ESA Tractebel heeft gekozen om de studie uit te voeren, die zal bijdragen aan het onafhankelijker maken van Europa’s ruimteverkenning”, zegt projectleider Brieuc Spindler in een persbericht.
“Met een team van multidisciplinaire experts zullen we het vermogen van Europa analyseren om zijn eigen toeleveringsketen van plutonium-238 te ontwikkelen.”
Tractebel gaat daartoe samenwerken met de Franse uraniumspecialist Orano en SCK CEN, het nucleair onderzoekscentrum in Mol. “Onze ingenieurs zullen een routekaart ontwikkelen voor het creëren van een Pu-238-productieketen in Europa, inclusief een tijdlijn en geschatte productiecapaciteit en kosten. Ze zullen ook de wettelijke acceptatie evalueren”, zegt het bedrijf.
Energie op de maan
Het project ligt in het verlengde van ESA’s ambitie om een maanlander, de European Large Logistic Lander (EL3), op de maanoppervlak te krijgen. Dat moet een soort voorraadplaats worden voor voeding, water, lucht en gereedschap worden voor astronauten. De EL3 moet ook lange tijd kunnen functioneren wanneer de zon niet op de maan schijnt. Plutonium-238 zou een uitweg kunnen bieden.
De EL3 wordt mogelijk een belangrijk puzzelstuk in de plannen van de ruimte-agentschappen NASA en ESA om een Lunar Gateway rond de maan te brengen. Het gaat volgens de plannen om een klein ruimtestation in een baan om de maan die als tussenstop zal dienen bij ruimtereizen naar Mars.
(bzg)