Het verzet tegen de komst van een Chinese elite-universiteit in Boedapest groeit. Zo laten twee lokale burgemeesters een sterk afkeurend geluid horen. Eén ervan wil zelfs een referendum tegen de plaatsing van de universiteit organiseren, weet Frans persbureau AFP. 

‘Als de plaatselijke bevolking “nee” zou zeggen, zou het zeker een stap te ver zijn, zelfs voor de regering, om dan inbreuk te maken op de eigendomsrechten van het district,’ liet Krisztina Baranyi optekenen.

Baranyi is de lokale districtsburgemeester uit Boedapest die de confrontatie aangaat met de nationalistische regering van premier Viktor Orbán. ‘Ze willen een giga-universiteit oprichten zonder dat iemand hier daarmee instemt,’ vertelde de strijdlustige onafhankelijke aan AFP.

De details van het referendum moeten nog worden uitgewerkt, maar Baranyi hoopt dat de volksraadpleging het succes kan evenaren van die uit 2017. Toen heeft een petitie er namelijk toe geleid dat Hongarije zijn dure bod liet vallen om de Olympische Spelen van 2024 te organiseren. 

‘Kopen van Chinese invloed’

De liberale burgemeester van Boedapest, Gergely Karacsony, heeft het ‘feit’ gehekeld ‘dat de Hongaarse regering Chinese invloed wil kopen’. Hij spoort premier Orbán aan om de hoofdstad geen projecten op te dringen.  

‘Totdat de regering de details van het contract volledig publiceert, stemmen wij niet in met de bouw,’ zei Karacsony vorige week.

Naast het feit dat ze de referendumcampagne van het district steunen, geven stadsambtenaren privé echter toe dat ze beperkte bevoegdheden hebben om het project te blokkeren, waarvan de kosten hoger zijn dan het jaarlijkse budget voor hoger onderwijs in Hongarije.

‘Geen plan B’

De regering voert aan dat een prestigieuze buitenpost van de Fudan-universiteit, die op de 100e plaats van de Shanghai-ranglijst staat, duizenden Hongaarse, Chinese en andere internationale studenten in staat zou stellen hoogwaardige diploma’s te behalen. 

‘Er is geen plan B’, zei de met het project belaste minister Laszlo Palkovics vorige week, en hij voegde eraan toe dat de campus ‘goed zou zijn voor Hongarije, China en de gemeenschap’. 

Fudan is het laatste ‘bravourestuk’ van Orbáns buitenlands beleid. Analisten zien er een strategische tegemoetkoming van het Oosten in. Zij beschrijven het als een ‘geopolitieke evenwichtsoefening’. Critici schilderen de nationalistische premier af als het ‘paard van Troje’ van China en Rusland binnen de Europese Unie en de NAVO.  

Als enige in de EU heeft Hongarije gebruik gemaakt van Chinese en Russische coronavirusvaccins om zijn vaccinatieprogramma te versnellen, een van de snelste in het blok. 

Het Russische nucleaire agentschap Rosatom breidt Hongarijes enige kerncentrale uit met een enorme Russische staatslening, terwijl Boedapest de vrees van de VS wegwuift dat de betrokkenheid van de Chinese telecomgigant Huawei bij de uitrol van zijn 5G-mobiele netwerk een nationaal veiligheidsrisico kan inhouden. 

‘Geen voordeel’

Met Chinese arbeiders die de universiteitscampus gaan bouwen en Hongaarse belastingbetalers die de rekening betalen ‘is het moeilijk om enig voordeel voor Hongarije te zien in Fudan,’ weet de in Boedapest gevestigde analist Péter Krekó.  

Hij zei dat de lening ook een ‘verlies van economische soevereiniteit’ betekende. ‘We zijn China enorm veel geld schuldig, en dat kan gevaarlijk zijn,’ voegde Krekó eraan toe. 

Fudan biedt China ‘een steunpunt om zijn invloed in Europa te verspreiden’, waarschuwde de Amerikaanse ambassade in Boedapest vorige week dan weer.

Het lijkt de Hongaren worst te wezen. De laatste opiniepeilingen in Hongarije geven aan dat Orbán’s partij Fidesz stevig in het zadel blijft, met 46 procent (en in één peiling zelfs 51 procent) van de stemmen. Volgend jaar zijn er parlementsverkiezingen.

Lees ook: De ‘Orbanisering’ van Slovenië draait haar culturele vrijheden de nek om

(jvdh)