De galopperende inflatie van voedingsmiddelen en energie zal vooral in de ontwikkelingslanden zorgen voor een toxische cocktail van hongersnood en geweld. Graan is de belangrijkste voedingsbron voor de meeste mensen op deze wereld. De helft daarvan gaat echter naar de voeding voor dieren. Als we onze vleesconsumptie zouden verminderen, is dit probleem opgelost. Maar zien we dat met zijn allen zitten?
Er zijn verschillende soorten inflatie. Als je smartphone wat duurder wordt, kan je even wachten om een nieuwe te kopen. Je hoeft niet zo nodig nieuwe meubels of kaarsen te kopen. Voedsel en energie behoren tot de levensnoodzakelijke producten. Die zijn voor alle inwoners op deze wereld essentieel voor hun overleven. Maar door de oorlog in Oekraïne en een reeks slechte oogsten verslechtert de situatie elke dag.
De laatste keer dat we zo’n sterke stijgende voedingsinflatie hadden brak de Arabische Lente uit. Die leidde tot aanhoudende rellen in het Midden-Oosten. Het slechte nieuws is dat de inflatiecijfers vandaag nog slechter zijn.
Het geweld laait nu al op
De gevolgen hiervan zijn niet te verwaarlozen. Sri Lanka is de exponent van deze miserie. Ook in Peru zijn er rellen veroorzaakt door de dalende levensstandaard. De Pakistaanse regering vraagt zijn inwoners minder thee drinken te drinken om harde cash te sparen. In Colombia hebben ze een radicaal-linkse kandidaat gekozen. En in Turkije is de inflatie helemaal uit de hand gelopen: 79 procent. Volgens het IMF zijn er 41 landen die op punt staan om hun schulden niet meer te kunnen betalen.
Het explosieve Zuiden
De beste voorspeller van toekomstige instabiliteit is, volgens Dr. Sandile Hlatshwayo en Chris Redl van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), instabiliteit in het verleden. De kans dat er meer onrust komt, vergroot met een factor vier als er recent onrust is geweest. 84 landen in de wereld zijn recent in de problemen gekomen. Op basis van deze analyses heeft The Economist een methode ontwikkeld die aangeeft waar rellen mogen worden verwacht. Het totaalplaatje ziet er niet goed uit.
Meer aanbod
Maar wat is er aan de hand? Het weer hebben we niet meer onder controle. Het aantal slechte oogsten neemt almaar toe. Rusland heeft geen plannen om snel te stoppen met zijn oorlog.
Dat moet ons doen nadenken over structurelere oplossingen. We zouden kunnen proberen om onze landbouw nog efficiënter te maken. De groene revolutie in de jaren ’70, die ervoor heeft gezorgd dat de graanproductie explodeerde, heeft echter zijn grootste effect al gesorteerd. Er is nog weinig productiviteit te winnen. Dit zijn aanbodoplossingen.
Minder vraag
Aan de andere kant van de vergelijking staat de vraag. Wat als die vraag zou dalen? De mens zelf wil almaar meer calorieën en graan, maar meer dan helft van het graan gaat naar dierenvoeding. Wat als we dus minder vlees eten?
Zelfs The Economist maakt referentie naar deze oplossing in een analyse die aangeeft hoe weinig vlees toevoegt aan ons dieet. Het is verreweg de elegantste oplossing, maar dat betekent dat we met zijn allen onze vleesconsumptie (drastisch) verminderen.
Menselijk gedrag als grootste obstakel
Voor alle problemen in de wereld zijn er oplossingen die NU beschikbaar zijn. Toch zijn we niet klaar om over te stappen op transport zonder chauffeurs, nochtans de oplossing voor fileleed en jobtekorten. Ook staan we nog ver van de inzet van Artificiële Intelligentie om jobs over te nemen die we nu niet krijgen ingevuld. Dat zou nochtans vermijden dat zij die nog willen werken crashen door burn-out. De gedragsverandering van Homo Sapiens blijft het grootste obstakel om dit perfect vermijdbaar probleem op te lossen. Het zou er wel helpen om te voorkomen dat de wereld implodeert. Misschien toch een vleesvrije dag invoeren?
(ddw/fc)
Xavier Verellen is auteur en ondernemer (www.qelviq.com)