Kernfusie: experimentele reactor ITER wacht op de krachtigste magneet ter wereld

De krachtigste magneet ter wereld is op weg naar Frankrijk, waar hij zal worden geïnstalleerd in het hart van de experimentele kernfusiereactor van het ITER-project, zo meldt de website New Scientist. Deze internationale inspanning is erop gericht de haalbaarheid aan te tonen van het opwekken van energie op industriële schaal door het nabootsen van het proces dat in het centrum van de zon plaatsvindt.

Waarom is dit belangrijk?

Het internationale ITER-project, dat bijna 15 jaar geleden van start ging in Zuid-Frankrijk, op ongeveer 40 kilometer van Aix-en-Provence, heeft als doel de vrijwel onbeperkte energie die door de zon en de sterren wordt geproduceerd, na te bootsen. Als we dit proces onder de knie hebben, zouden we ons kunnen bevrijden van fossiele brandstoffen. De energie wordt verkregen uit brandstoffen zoals water en lithium en heeft het voordeel geen radioactief afval voort te brengen. De experimentele reactor ITER, die nog in aanbouw is, zal naar verwachting eind 2025-begin 2026 beginnen werken en in 2035 zijn volle vermogen bereiken.

De assemblage van de reusachtige kernfusiereactor ITER, die afgelopen zomer officieel van start is gegaan, gaat door. Eerder deze week werd gemeld dat de reusachtige tokamak-magneet – het magnetische omhulsel dat nodig is om kernfusie tot stand te brengen – voor de experimentele reactor aan zijn reis van Californië naar Frankrijk was begonnen. Het assemblageproces moet tegen eind 2024 volledig zijn afgerond.

De magneet in kwestie is niets gewoons, want hij is niets minder dan de krachtigste ter wereld. Hier zijn enkele van zijn kenmerken:

  • Het is een “centrale solenoïde”, bestaande uit in totaal zes elementen. Ter herinnering, een solenoïde is een apparaat dat bestaat uit een metaaldraad die in een spiraal is gewikkeld om een spoel te vormen. Wanneer er een elektrische stroom doorheen loopt, produceert de solenoïde een magnetisch veld.
  • Elke spoel bestaat uit 43 kilometer niobium-tin supergeleiders en is omhuld met 3.800 liter epoxy.
  • De magneet wordt 18 meter hoog en 4,2 meter breed. Het gewicht zal ongeveer 1.000 ton bedragen.
  • Zijn elektromagnetische inductie zal 13 tesla bereiken, wat overeenkomt met 280.000 maal het magnetische veld van de aarde en theoretisch voldoende is om een vliegdekschip op te tillen.

150 miljoen graden

De reusachtige magneet moet de tokamak in staat stellen de fusiereactie en het ontstane plasma in te dammen, een operatie die plaatsvindt bij temperaturen van meer dan 150 miljoen graden Celsius.

Uit logistiek oogpunt is ook het vervoer van de magneet een huzarenstukje. Elk element moet per speciaal konvooi – op een speciale vrachtwagen met 24 assen – van Californië naar Texas worden vervoerd. Van daaruit zal het per schip naar Marseille worden vervoerd, waarna het opnieuw over de weg zal worden vervoerd naar het CEA-centrum in Cadarache, in de gemeente Saint-Paul-lès-Durance. Een tweede zending is gepland voor augustus.

Lees ook: China vestigt nieuw wereldrecord op het gebied van kernfusie

(jvdh)

Meer