De coronacrisis leidt in Japan tot extra problemen. De uitbraak van de pandemie heeft er immers geleid tot een daling van het aantal huwelijken en geboortes. Dat blijkt uit cijfers van het Dai-ichi Life Research Institute. Het fenomeen dreigt de demografische crisis in Japan – dat al met een snel vergrijzende populatie moet afrekenen – volgens de onderzoekers nog te versterken.
Japan heeft de oudste samenleving van de wereld. Verwacht wordt dat tegen het midden van deze eeuw meer dan 35 procent van de bevolking minstens 65 jaar oud zal zijn.
‘Dit fenomeen moet met diverse risico’s worden gelinkt,’ zeggen waarnemers. ‘Een vergrijzende bevolking bedreigt immers de economische groei en zet ook de overheidsfinanciën onder grotere druk.’
Nationale crisis
Volgens de Japanse minister Tetsushi Sakamoto, verantwoordelijk voor demografisch beleid, lijkt het erop dat de verspreiding van het coronavirus veel burgers meer bezorgd maakt om zwanger te worden en kinderen op te voeden.
Tijdens het tweede kwartaal van dit jaar werden in Japan 11,4 procent minder nieuwe zwangerschappen gemeld dan dezelfde periode vorig jaar. Het aantal huwelijken liet tijdens diezelfde periode een achteruitgang met 36,9 procent optekenen.
Dat is opmerkelijk, want in Japan worden de meeste baby’s nog altijd in een officieel huwelijk geboren. De economische achteruitgang heeft een negatieve impact op het aantal huwelijken en vervolgens op het aantal geboortes, zo blijkt.
De neerwaartse trend in het Japanse geboortecijfer werd door Shinzo Abe, voormalig premier van het land, eerder al een nationale crisis genoemd. De uitbraak van de coronapandemie heeft die achteruitgang nog versneld.
Vorig jaar werden in Japan 865.000 geboortes geregistreerd. Dat was 5,8 procent minder dan het jaar voordien. Het aantal Japanse geboortes was daarmee ook teruggevallen tot het laagste niveau in de geschiedenis.
Beperkte groei
De Japan Pediatric Association heeft gewaarschuwd dat de inkrimping van het Japanse geboortecijfer door de uitbraak van de pandemie met tien jaar zou kunnen worden versneld. Een dergelijk fenomeen kan verstrekkende gevolgen hebben.
Het Internationaal Monetair Fonds voorspelt voor volgend jaar een een wereldwijde economische groei van 5,2 procent. In Japan zou die groei echter beperkt blijven tot 2,3 procent. Volgens Hideo Kumano, hoofdeconoom van het Dai-ichi Life Research Institute, is de ontvolking van het land de belangrijkste reden voor die kloof.
Waarnemers merken op dat de Japanse economie minstens vier jaar nodig zal hebben om zich van de pandemie volledig te herstellen. Daardoor zal volgens hen ook de druk op het Japanse huwelijk niet kunnen worden weggenomen.
De Japanse overheid doet allerhande inspanningen om de bevolkingscrisis aan te pakken. Vruchtbaarheidsbehandelingen worden door de Japanse ziektekostenverzekering gedekt. Een huwelijk wordt beloond met een eenmalige overheidstoelage van 600.000 yen (4.850 dollar). Dat is een verdubbeling tegenover de vorige regeling.
‘Er zijn verschillende voorspellingen over de uiteindelijke impact van het dalende geboortecijfer,’ zegt Masaji Matsuyama, voormalig Japans minister van bevolkingsbeleid. ‘Er is echter één zekerheid. De huidige systemen, waaronder het stelsel voor de sociale zekerheid, zullen niet langer functioneren. Dit kan leiden tot een crisis die een bedreiging kan vormen voor de overleving van de natie die we vandaag kennen.’