De Japanse arbeidsmarkt moet op een heel andere manier worden georganiseerd. Het concept van een levenslange tewerkstelling bij één bedrijf en de lauwe financiële beloning van het gepresteerde werk, dreigen het land met een braindrain op te zadelen. Dat heeft Hiroaki Nakanishi gezegd, voorzitter van de Japanse Ondernemersfederatie (Keidanren).

Nakanishi benadrukte daarbij dat de Japanse bedrijven zich niet tevreden mogen stellen met een inkorting van de lange werkdagen. Voorstellen terzake moeten volgens de voorzitter tijdens de nationale loononderhandelingen volgende lente naar voor worden gebracht.

Productiviteit

‘De Japanse arbeidsmarkt kent nog altijd een aantal achterhaalde praktijken,’ waarschuwde Hiroaki Nakanishi. ‘Japanse bedrijven moeten stappen ondernemen om producten en diensten met een hoge toegevoegde waarde te ontwikkelen. Dat moet de Japanse arbeidsmarkt helpen zijn productiviteit te verbeteren.’

Kortere arbeidstijden zijn volgens Keidanren niet voldoende om de Japanse bedrijven een duurzame groei te garanderen. In de discussies over de hervorming van de Japanse arbeidscultuur stond die kortere werkdag immers altijd centraal.

Japan wordt geconfronteerd met een dringende opdracht om zijn arbeidsproductiviteit te verbeteren. Geen enkel ander land uit G7 laat een lagere arbeidsproductiviteit optekenen dan Japan.

Keidanren wil naar eigen zeggen dan ook werkomgevingen creëren die zowel bedrijven als werknemers in staat stellen om hun volledige potentieel te benutten.

Ondernemerschap

De Japanse bedrijven hebben zich bij de hervorming van hun arbeidscultuur tot nu toe vooral toegespitst op de inkorting van de werkdagen en de aanmoediging van hun werknemers om hun verlofdagen op te nemen. ‘Dit zijn echter slechts een eerste fase in een verbetering van de Japanse arbeidsmarkt,’ zegt Keidanren.

‘Die ingrepen zullen niet voldoende zijn om de arbeidsproductiviteit te verhogen. Er moet dan ook een tweede stap volgen. De bedrijven moeten een werkstijl vinden die kunnen leiden tot het creëren van nieuwe producten en diensten.’

Motivatie versterken

Onder meer moeten de bedrijven volgens Keidanren hun werknemers helpen een autonome loopbaan uit te bouwen. ‘Dat moet het menselijk kapitaal helpen in te spelen op de snelle veranderingen in de economische omstandigheden, de maatschappij en technologieën,’ aldus de Japanse werkgeversfederatie.

‘Een onderdeel daarvan is de versterking van de motivatie van de werknemers,’ zegt Keidanren. ‘Onder meer zouden de bedrijven initiatieven moeten nemen die hun werknemers zouden aanzetten een eigen onderneming op te starten.’

‘Ook zou financiële ondersteuning moeten worden aangeboden voor het volgen van externe cursussen die tot nieuwe kennis en vaardigheden kunnen leiden.’